21 augustus 2012

Ry Cooder - Election Special

In Nederland hebben de Stemwijzer en Kieskompas, maar het kan ook anders. De presidentsverkiezingen in de Verenigde Staten zijn wat verder weg dan de verkiezingen in Nederland, maar niemand minder dan Ry Cooder laat het Amerikaanse volk met Election Special nu alvast weten hoe hij er over denkt. Cooder is inmiddels bijna 50 jaar actief in de muziek business en heeft een enorme stapel platen op zijn naam staan. Met name de laatste jaren is de Amerikaan weer in behoorlijk goede vorm en heeft hij een aantal prima platen afgeleverd. Op platen als Chavez Ravine (2005), My Name Is Buddy (2007) en Pull Up Some Dust And Sit Down (2011) trok Ry Cooder al aardig van leer tegen de Amerikaanse politiek en ook op Election Special is Cooder weer bijzonder kritisch. Direct in opener Mutt Romney Blues wordt duidelijk dat de Republikeinen ook dit keer weer niet op de stem van Ry Cooder hoeven te rekenen, maar ook de Democraten komen er niet zonder kleerscheuren af op Election Special. Cooder hekelt op zijn nieuwe plaat de rol van het grote geld in de politiek, haalt uit naar de banken, bekritiseert het oorlogszuchtige buitenland beleid van de laatste twee presidenten, opent de aanval op de oerconservatieve Tea Party en verbaast zich over de domheid en de naïviteit van de Amerikaanse kiezer. In tekstueel opzicht is het smullen, maar ook in muzikaal opzicht is Election Special een prima plaat. Sinds het succes van de door Ry Cooder geïnitieerde Buena Vista Social Club en de platen die hij maakte met de Afrikaanse bluesman Ali Farka Touré, spelen invloeden uit de Afrikaanse, Caribische en Latijns Amerikaanse muziek  een belangrijke rol op de platen van Ry Cooder, maar op Election Special is het toch vooral een mix van blues, folk, country en rock dat de klok slaat. Ry Cooder grijpt hiermee terug op zijn oude werk en doet in muzikaal opzicht geen hele vernieuwende dingen. Dat betekent niet dat Election Special in muzikaal opzicht geen bijzondere plaat is. Ry Cooder behoort nog altijd tot de beste gitaristen ter wereld (met name zijn slide spel is ongeëvenaard) en kan ook op flink wat andere snareninstrumenten uit de voeten; alleen het drumwerk is uitbesteed aan zoon Joachim. Ry Cooder stond met name in de late jaren 70 en in de jaren 80 bekend als een perfectionist die in de studio eindeloos sleutelde aan zijn muziek, maar de meeste songs op Election Special zijn in een vloek en een zucht opgenomen en stonden in één take op de band. Het geeft Election Special, met name in de wat stevigere en bijna naar The Rolling Stones kruipende rocktracks, een rauw en rammelend randje dat uitstekend past bij de felle en kritische teksten op de plaat. Er zijn tegenwoordig helaas niet veel muzikanten meer die zich durven uit te spreken tegen de gevestigde orde, maar samen met onder andere Bruce Springsteen en Neil Young, houdt Ry Cooder een mooie Amerikaanse traditie op dit terrein in stand. Of het stemadvies van Ry Cooder heeft geholpen weten we in de vroege ochtend van 7 november, maar mij heeft Ry Cooder nu al overtuigd. Jammer trouwens dat er geen Nederlandse muzikanten zijn die een plaat als Election Special in elkaar flansen, want ook in Nederland zou een reprimande als die van Ry Cooder zeer op zijn plaats zijn. Erwin Zijleman