15 oktober 2018

St. Vincent - MassEducation

Van groots en bijna overdadig naar ruw en vrijwel naakt. St. Vincent maakt het je niet makkelijk maar overtuigt wederom
St. Vincent moest het op MASSEDUCTION hebben van een groots klinkend elektronisch klankentapijt. Op MassEducation komen de songs van de vorige plaat nog eens voorbij, maar nu moeten we het doen met een piano en een stem. Het klinkt ruw en dat is even wennen. Na enige tijd valt echter veel op zijn plek, zeker wanneer je de zo verschillende versies van de songs na elkaar beluisterd. Wat je de ene keer mist is er de andere keer en vice versa. St. Vincent laat nog maar eens horen wat een uniek en onconventioneel talent ze is. Ik ben nu al benieuwd naar haar volgende stap.


Ik had vorig jaar een paar maanden nodig om te kunnen genieten van MASSEDUCTION van St. Vincent. Ik vond de muziek van het alter ego van de vanuit New York opererende Amerikaanse muzikante Annie Clark in eerste instantie veel te zwaar aangezet en veel te elektronisch. 

Pas na vele keren proberen hoorde ik de schoonheid in de popliedjes van St. Vincent, die zeer uiteenlopende invloeden uit een aantal decennia popmuziek bleken te verwerken en net zo makkelijk aansloten bij de Berlijnse jaren van Bowie en de funk van Prince als bij de elektronische muziek van het moment. 

Het duurde overigens ook een paar maanden voor ik door had dat de titel van de plaat MASSEDUCTION was en niet MASSEDUCATION. Dat was destijds niet zo erg, maar door de release van MassEducation wordt het nu wel belangrijk om het beestje bij de juiste naam te noemen. 

Ik was vorig jaar erg nieuwsgierig naar al hetgeen dat St. Vincent had verstopt onder het stevig aangezette elektronische klankentapijt en vond na flink wennen veel moois. Het is het moois dat op MassEducation wordt aangeboden zonder enige opsmuk en gek genoeg is ook dat weer wennen. 

Op MassEducation vertolkt St. Vincent de songs van MASSEDUCTION, maar dit keer heeft ze genoeg aan haar stem en het pianospel van Thomas Bartlett, aka Doveman. MassEducation bevat de naakte versies van de grootse songs op de vorige plaat van de in Dallas, Texas, geboren muzikante en voor de gelegenheid heeft Annie Clark op de cover ook nog wat kledingstukken uitgetrokken. 

Het is zoals gezegd wennen. Het pianospel van Thomas Bartlett is prachtig, maar zeker de stem van St. Vincent komt nogal ruw uit de speakers. MassEducation klinkt in eerste instantie als een serie outtakes van Tori Amos in haar beginjaren. Daar is niet zoveel mis mee, maar van St. Vincent verwacht ik inmiddels toch net wat meer. 

MassEducation vraagt, net als MASSEDUCTION, de nodige tijd, maar langzaam maar zeker begin ik overtuigd te raken van de waarde van de naakte versies van de songs van de vorige plaat van St. Vincent. De associatie met Tori Amos blijft, zeker door alle emotie in de stem van Annie Clark, maar de Amerikaanse muzikante kan ook opschuiven richting de onderkoeling van Fiona Apple, zeker wanneer Thomas Bartlett wat opschuift richting de linkerkant van zijn klavier. 

De songs op MassEducation zijn zo ruw en basaal dat je verlangt naar wat meer inkleuring. Hier en daar een extra instrument of hier en daar toch wat elektronica, het had best gemogen. Je bereikt dit effect overigens door de twee albums van St. Vincent aan elkaar te plakken en steeds eerst de uitgeklede versie van een song te beluisteren en hierna de aangeklede variant. 

Het leert je twee dingen. Allereerst hoor je hoe goed de songs van St. Vincent zijn en met hoeveel gevoel Annie Clark zingt. Hiernaast hoor je wat een volle productie en een stevig aangezet elektronisch klankentapijt met songs kan doen. Een aantal songs van St. Vincent wordt platgeslagen door al het elektronische geweld, terwijl andere songs juist tot leven komen. Het wachten is op een plaat die het beste van beide werelden bied, maar ook de ruwe songs op MassEducation komen met enige regelmaat aan, net als de songs op de zo rijk ingekleurde voorganger. Erwin Zijleman