Ook de jaarlijst van PopMatters is inmiddels gepubliceerd en het is zoals gewoonlijk weer een hele mooie lijst. Van de 75 platen in de lijst heb ik er slechts 26 besproken op mijn BLOG, dus er valt weer voldoende te ontdekken. Laat ik eens beginnen met de top 5. Uit deze top 5 besprak ik slechts twee platen (Beach House en Fiona Apple) op mijn BLOG, maar deze haalden wel allebei mijn top 11 over 2012. Drie platen uit de top 5 heb ik niet besproken en zelfs niet beluisterd. Na beluistering weet ik inmiddels dat ik niet heel veel kan met de nummers 1 en 2 uit de lijst van PopMatters (respectievelijk Frank Ocean en Japandroids), maar de nummer 5 had me redelijk snel te pakken. Deze komt van Swans; de band rond Michael Gira. Ik had tot dusver niet zoveel met Swans of, beter gezegd, ik had helemaal niets met Swans. Van de flinke stapel platen die de band heeft uitgebracht heb ik er volgens mij niet een in de kast staan (de hobbybands van Gira heb ik vreemd genoeg wel) en mede hierdoor heb ik ook het in de zomer verschenen The Seer zonder gewetenswroeging links laten liggen. Dat was, naar nu blijkt, een foutje, want The Seer is een buitengewoon fascinerende plaat. Makkelijk is het allemaal niet, maar dat had ik ook niet van Swans verwacht. Michael Gira noemt The Seer zelf de plaat waar hij 30 jaar aan heeft gewerkt en zo klinkt het eerlijk gezegd ook wel. The Seer bevat uit 11 tracks op twee cd’s en deze staan garant voor ruim twee uur muziek. Het is twee uur waarin van alles en nog wat voorbij komt, maar desondanks is het een consistent en urgent klinkend geheel. In het verleden vond ik de muziek van Swans te weinig gestructureerd en te rommelig, waardoor ik de platen niet uit kon zitten, maar The Seer houdt mijn aandacht met gemak twee uur vast en zelfs een track van ruim 30 minuten brengt me niet in de problemen. The Seer is een veelzijdige en ambitieuze plaat met een zwaar en intens geluid. Hier en daar pakt de band stevig uit met heel veel lawaai, maar hiertegenover staan meer ingetogen momenten met een bijna bezwerend karakter. The Seer is hierdoor een donkere en dynamische plaat vol huiveringwekkende spanningsbogen. Het is muziek die je pas na een aantal keren horen kunt bevatten, maar ook daarna blijf je nog lange tijd nieuwe dingen horen. De muziek van Swans was altijd al lastig in een hokje te duwen en dat is ook voor The Seer vrijwel onmogelijk. Invloeden uit de noiserock worden gecombineerd met postpunk, avant garde, psychedelica, slowcore en elektronica, maar geen van de hokjes doet recht aan de muziek van Swans. Zoals gewoonlijk heeft Michael Gira de touwtjes stevig in handen, maar The Seer valt ook op door fraaie gastbijdragen door leden van onder andere Low, Akron/Family en The Yeah Yeah Yeahs. Het resultaat is behoorlijk overweldigend. Veel muzikanten, heel veel instrumenten en het continu opzoeken van uitersten (van bijna gewelddadige drones tot fluisterzachte passages) zetten een geluid neer dat je naar adem doet snakken. Ik ben me zeer bewust van het feit dat lang niet iedere lezer van deze BLOG ook maar iets zal kunnen met deze plaat, maar ik adviseer iedereen om het op zijn minst te proberen. Ik voeg nog geen week na de publicatie van mijn jaarlijst al weer de derde plaat postuum toe. Het onderstreept de zinloosheid van jaarlijstjes, al had ik The Seer van Swans zonder deze jaarlijstjes nooit ontdekt. Erwin Zijleman
