Jolie Holland formeerde ooit de Canadese band The Be Good Tanyas, maar stapte op voordat het trio wereldwijd werd onthaald als een rootssensatie. Daar hoeven we achteraf bezien niet om te treuren, want waar The Be Good Tanyas door stevig tikkende biologische klokken nauwelijks platen maakte, heeft Jolie Holland inmiddels een aardig stapeltje platen op haar naam staan. En het is ook nog eens een stapeltje hele goede platen.Niemand minder dan Tom Waits gaf de solocarrière van Jolie Holland ooit een flinke zet in de goede richting en haalde haar vervolgens binnen bij het prestigieuze ANTI label. Diezelfde Tom Waits duikt nu nadrukkelijk op als, toch wel wat onverwacht vergelijkingsmateriaal bij beluistering van Jolie Holland’s nieuwe plaat Wine Dark Sea.
In de openingstrack gieren de gitaren, beuken de drums en neemt een gruizige onderlaag bezit van de speakers. In diezelfde openingstrack schuurt en piept de stem van Jolie Holland en lijkt het vrouwelijke equivalent van Tom Waits geboren. NoDepression.com omschrijft het overigens als “Hank Williams got together with Velvet Underground” en ook dat is een mooie en relevante omschrijving.
Het is een openingstrack die aankomt als de bekende mokerslag, zodat het goed nieuws is dat de luisteraar in de tweede track even mag bij komen. Dat duurt niet lang, want ook in een traditioneel aandoende pianoballad wordt al snel naar een climax toegewerkt, beginnen de gitaren weer te ronken en stijgt de temperatuur binnen een paar minuten met enkele graden.
Wine Dark Sea is zelfs voor Jolie Holland begrippen een buitengewoon rauwe en ongepolijste plaat. Dit met name door het gruizige en bij vlagen snoeiharde gitaarwerk, maar ook de productie en de uit duizenden herkenbare en waarschijnlijk niet voor iedereen aangename vocalen op de plaat dragen bij aan de donkere en vaak zelfs wat grimmige sfeer op Wine Dark Sea.
De plaat klinkt anders dan het vroege werk van Jolie Holland, maar is toch een typische Jolie Holland plaat, die hier en daar ook wel haakjes heeft naar de oude platen van de Texaanse singer-songwriter.
Jolie Holland kiest nooit voor de makkelijkste weg en verwerkt op geheel eigen wijze invloeden uit meerdere decennia Amerikaanse rootsmuziek. Dat varieert nog altijd van nachtclub jazz tot traditionele country en van indringende folk tot soulvolle blues, maar dit keer voegt Jolie Holland er zoals gezegd zompige en aardedonkere rockmuziek aan toe.
Hoe hard de gitaren ook tekeer gaan, Jolie Holland blijft een rootsmuzikanten die de tradities van de verschillende genres eert en altijd mooie en indringende verhalen vertelt. Zelf hou ik wel van het wat stevigere werk, maar ook liefhebbers van meer ingetogen rootssongs zullen Wine Dark Sea uiteindelijk weten te waarderen.
Persoonlijk ben ik inmiddels al heel wat dagen diep onder de indruk van deze plaat. Jolie Holland wist zich in haar oeuvre altijd al te vernieuwen, maar zet nu een aantal flinke stappen in de richting van een volstrekt uniek geluid. Het is een geluid dat confronteert en hier en daar zelfs bang maakt, maar op een gegeven moment heeft de plaat je bij je strot en is er aan ontkomen onmogelijk.
Jolie Holland opereert ondanks een aantal fantastische platen altijd nog wat in de marge, maar verdient zo langzamerhand een standbeeld. Of op zijn minst erkenning als grootheid in het genre, precies zoals Tom Waits al weer heel wat jaren geleden voorspelde. Erwin Zijleman
