Wanneer het gaat om Neil Young ben ik over het algemeen zeer vergevingsgezind. Natuurlijk heeft de muzikant, die later dit jaar overigens zijn zeventigste verjaardag hoopt te vieren, het afgelopen decennium een aantal draken van platen gemaakt, maar op al deze platen hoor ik af en toe ook wel iets dat me weet te raken. Wanneer ik thuis de akoestische bonus-disc bij Neil Young’s laatste plaat Storytone uit de speakers laat komen, hangt de kat direct in de gordijnen en zijn de overige gezinsleden niet veel enthousiaster, maar zelf hoor ik tussen alle gebreken door ook wel iets puurs en dat raakt me.
Van vergevingsgezindheid was echter weinig sprake toen de nieuwe plaat van Neil Young voor het eerst uit de speakers kwam. The Monsanto Years klonk op het eerste gehoor als de zoveelste hele slechte plaat die Neil Young heeft gemaakt en het leek er even één die kon concurreren met de grootste zeperds uit de inmiddels lange carrière van de Canadees.
Bij eerste beluistering van The Monsanto Years hoorde ik muzikanten die heel veel steken laten vallen, een matig en dof geluid, songs met een hoog kampvuur gehalte, politiek activisme dat wat in de jaren 60 is blijven hangen en zang die nog wat onvaster is dan ik al van Neil Young gewend was.
Een eerste tocht langs de diverse muziekfora bevestigde mij in mijn mening. The Monsanto Years werd genadeloos neergesabeld; ook door muziekliefhebbers die de muziek van Neil Young over het algemeen wel een warm hart toedragen.
The Monsanto Years leek dan ook afgeschreven voor deze BLOG, tot ik een aantal andere recensies las, waarin de plaat voorzichtig de hemel in werd geprezen (met als uitschieter de vijf sterren die het door mij hoog geachte The Guardian uittelde voor de plaat).
Deze recensies stapten vrij makkelijk heen over het matige geluid, het hoge rammelgehalte en de soms bijna valse zang, maar prezen de energie en urgentie van de plaat. Nadat ik de plaat met andere oren begon te beluisteren, groeide mijn waardering voor The Monsanto Years en inmiddels hoor ik toch weer heel wat dat me wel weet te raken.
Op The Monsanto Years laat Neil Young zich begeleiden door de band Promise Of The Real. Daar had ik eerlijk gezegd nog nooit van gehoord, wat ook niet zo gek is, want buiten het feit dat de band wordt aangevoerd door een zoon van Willie Nelson heeft de Promise Of The Real nog niet zo gek veel gepresteerd.
Dat doet de band ook lang niet altijd op The Monsanto Years, waarop overigens nog een zoon van Willie Nelson aanschuift. Heel af en toe maakt Promise Of The Real muziek die herinnert aan de hoogtijdagen van Crazy Horse, maar in muzikaal opzicht is het heel wat minder. Ook wanneer de band wat minder stevig mag uitpakken, rammelt het aan alle kanten, al moet ik zeggen dat het na verloop van tijd wel gaat wennen.
Dat geldt eigenlijk voor alles op The Monsanto Years. In eerste instantie verbaasde me ik over de zwakke zang van Neil Young, maar na enige gewenning klinkt The Monsanto Years toch vooral als vintage Neil Young, waarbij naast het stevigere werk ook het akoestische en meer ingetogen werk niet wordt vergeten.
Over de urgentie en energie heb ik het nog niet gehad, maar deze bepalen inderdaad in belangrijke mate de kracht van The Monsanto Years. Van de politieke teksten ben ik nog niet zo heel erg onder de indruk (al is de strijd van Neil Young tegen gemodificeerd en gemanipuleerd voedsel natuurlijk een terechte strijd), maar de energie en de urgentie die uiteindelijk van The Monsanto Years afspatten trekt de plaat uiteindelijk op het droge.
Waar Neil Young op zijn vorige plaat te vaak klonk als een zielige en gefrustreerde oude man, horen we nu weer de muzikant die vol vuur muziek maakt en niet bang is om af en toe van de weg af te raken in vocaal of muzikaal opzicht.
Luister vooringenomen en overdreven kritisch naar The Monsanto Years en je hoort een draak van een plaat. Met een net wat andere houding is het echter net zo makkelijk een aangenaam en bij vlagen zeer bevlogen plaat van één van de grootheden uit de geschiedenis van de popmuziek. Heeft Neil Young me toch weer te pakken. Erwin Zijleman
2 cd versie