Spain maakt inmiddels al meer dan twintig jaar indruk met bijna verstilde en zich in een uiterst langzaam tempo voortslepende muziek. Het is een geluid dat ook op de nieuwe plaat van de band rond Josh Haden weer opduikt, maar Spain klinkt dit keer ook rauwer, dynamischer, psychedelischer, jazzier en experimenteler. Het gaat geen moment ten koste van de bezwering van de vorige platen van de band, want deze bezwering is gebleven. Een mooi volgend hoofdstuk in het boek van een van de meest bijzondere bands die ik ken.
De muziek van Spain bevat sinds het debuut echter ook flink wat invloeden uit de psychedelica en de jazz. Dit laatste is ook niet zo gek, want Josh Haden is de zoon van jazz-legende Charlie Haden.
The Blue Moods Of Spain werd in 1999 gevolgd door het werkelijk wonderschone She Haunts My Dreams, dat ik tot mijn favoriete platen aller tijden reken. Na het in 2001 verschenen I Believe was het een tijd stil rond Spain, maar op de prachtplaten Sargent Place uit 2014 en Carolina uit 2016 stak Spain gelukkig weer in een blakende vorm.
Deze week verscheen, vrijwel uit het niets, weer een nieuwe plaat van de band en ook Mandala Brush had weer niet veel tijd nodig om indruk op me te maken. Ook op de nieuwe plaat van de band hoor je de invloeden die Spain inmiddels al meer dan 20 jaar heeft omarmd, maar Mandala Brush klinkt ook flink anders dan we van de van de band uit Los Angeles gewend zijn.
Dat hoor je direct in de ruim zeven minuten durende openingstrack, waarin Josh Haden wat expressiever zingt, het tempo flink hoger ligt dan we van de band gewend zijn en de instrumenten zo af en toe stevig mogen ontsporen. Het is een bijzondere wending na alle lome en bijna verstilde klanken uit het verleden en het is wat mij betreft een wending die naar meer smaakt.
Mandala Brush schuurt in de tweede track weer wat meer tegen het uit duizenden herkenbare Spain geluid aan, maar het is wel een wat energieker Spain geluid, wat alles te maken heeft met het feit dat de plaat live in de studio werd opgenomen met wat extra muzikanten, onder wie de al even muzikale zussen van Josh Haden.
De muziek van Josh Haden moest het vaak hebben van de bezwering door ingetogen en bijna hypnotische klanken, maar deze bezwering is gebleven in het dynamischere geluid van de band. Hier en daar klinkt Spain zelfs bezwerender dan ooit tevoren door flink wat psychedelica aan haar muziek toe te voegen. Het maakt Mandala Brush alleen maar spannender en interessanter.
Mandala Brush bevat een aantal wat langere tracks, in lengte variërend van ruim zes tot bijna 15 minuten, en zeker in deze wat langere tracks is er alle ruimte voor experiment. Het maakt een eerste kennismaking met de muziek van Spain waarschijnlijk wel wat lastiger, maar de fans van het eerste uur zullen waarschijnlijk niet veel moeite hebben met het nieuwe Spain geluid.
Persoonlijk vind ik het in ieder geval prachtig. De muziek van Spain was altijd al een smeltkroes van invloeden en in deze smeltkroes hebben psychedelica en jazz aan kracht gewonnen. Mandala Brush klinkt hierdoor als een mix van Low, Songs:Ohia, Cowboy Junkies, American Music Club, Pink Floyd in haar psychedelische jaren, Soft Machine en de muziek van vader Charlie Haden, maar uiteindelijk klinkt het vooral als Spain, dat 23 jaar na het zo bijzondere debuut nog steeds weet te verrassen en te vernieuwen. Erwin Zijleman