Lou Reed zijn beste jaren leken in 1989 achter hem te liggen, tot het album New York verscheen. Op het album bekeek Lou Reed zijn woonplaats en hij zag dat deze er slecht aan toe was. De kritische observaties op het album zijn vlijmscherp en dat geldt ook voor de muziek op het album. Het is muziek zonder opsmuk. Bas, drums en twee gitaren, meer niet, en iedere noot is raak. Het past prachtig bij de uit duizenden herkenbare stem van Lou Reed die zijn teksten zo nu en dan bijna voordraagt. New York is dit jaar alweer 31 jaar oud, maar is deze week prachtig gevangen op een fraaie reissue, die uiteraard de nodige interessante extra’s bevat.
De afgelopen week was natuurlijk de week van de spectaculaire reissue van Sign ‘O’ The Times van Prince, maar er was nog een onbetwiste klassieker die de afgelopen week opnieuw werd uitgebracht in een luxe editie.
Lou Reed maakte in de jaren 70 zijn bekendste albums, maar ook in de eerste helft van de jaren 80 verkeerde de Amerikaanse muzikant nog in een uitstekende vorm. Zijn beste album uit het betreffende decennium was echter het in 1989 verschenen New York, dat ik persoonlijk schaar onder de allerbeste albums van de in 2013 overleden muzikant. New York verscheen na een aantal magere jaren, waarin Lou Reed zijn inspiratie leek verloren, maar het slotakkoord van Lou Reed in de jaren 80 was zeer indrukwekkend.
Op New York bezingt Lou Reed het wel en wee van zijn woonplaats New York en bekijkt hij zijn thuisbasis met een zeer kritische blik. De Amerikaanse metropool verkeerde aan het eind van de jaren 80 in een deplorabele staat. Acht jaar Reaganomics had een kleine elite in de stad grote rijkdom gebracht, maar een veel grotere groep werd getroffen door zware armoede. Of het nog niet erg genoeg was werd de stad ook zwaar getroffen door de AIDS-epidemie, die aan het eind van de jaren 80 dood en verderf zaaide en verder had de stad absoluut een drugsprobleem en te maken met een onevenredige hoeveelheid criminaliteit en geweld.
Het maakt van New York een aardedonker album, maar ook een album waarop Lou Reed als een waar protestzanger misstanden aan de kaak stelt, waarbij de Amerikaanse muzikant zich overigens niet beperkt tot New York, maar ook de Amerikaanse politiek van dat moment fileert. Lou Reed doet dat in prachtige teksten die het lezen meer dan waard zijn. In deze teksten duikt ook de familie Trump op, maar Lou Reed kon onmogelijk vermoeden hoeveel ellende een lid van deze familie drie decennia later nog zou veroorzaken. Het zijn teksten die zich deels in een compleet andere tijd afspelen, maar zo nu en dan blijkt New York nog verrassend actueel.
New York is een album zonder veel opsmuk. Het is een album met een lekker rauw gitaargeluid, dat prachtig combineert met de uit duizenden herkenbare en bijna gesproken zang van Lou Reed, die in de wat meer gezongen passages ook zeker aan Bob Dylan doet denken en de woorden steeds vol venijn uit spuugt.
De Amerikaanse muzikant speelde op New York met een nieuwe band, bestaande uit gitarist Mike Rathke, bassist Rob Wasserman en drummer Fred Maher, en dat pakt geweldig uit. De band speelt rauw en betrekkelijk sober, maar de ritmesectie is uitstekend, terwijl de gitarist prachtig ruw speelt hier en daar los mag gaan in wat meer blues-georiënteerd gitaarspel. Oud The Velvet Undergound maatje Moe Tucker draagt tenslotte nog wat extra percussie bij.Het levert een serie songs op waar de urgentie in 1989 van af spatte en wat mij betreft is dat 31 jaar later nog steeds zo.
Het originele album klinkt prachtig in de deze week verschenen luxe editie en uiteraard biedt deze editie het nodige bonusmateriaal. Allereerst is er een integrale live-versie van het album uit 1989 en hierna komen nog de nodige ruwe versies van de songs van New York voorbij, die goed laten horen hoe de songs in hun meest elementaire vorm klinken. Het is misschien niet zo’n schatkist als de reissue van Prince deze week, maar ook New York van Lou Reed mag best ontdekt worden door een nieuwe generatie muziekliefhebbers. Erwin Zijleman
