20 april 2012

I.M. Levon Helm (1940-2012)

Gisteren overleed op 71-jarige leeftijd Levon Helm. Levon Helm stond aan de wieg van één van de beste en meest invloedrijke bands uit de geschiedenis van de Amerikaanse popmuziek: The Band. Hiernaast maakte hij een indrukwekkende stapel soloplaten en speelde hij mee op menig klassieker uit de geschiedenis van de popmuziek. Levon Helm kampte al geruime tijd met ernstige gezondsheidsproblemen, maar bleef muziek maken. Dat leverde vorig jaar de prima live-plaat Ramble At The Ryman op. Nog veel indrukwekkender was het in 2009 verschenen Electric Dirt. Als eerbetoon aan een van de grootheden uit de geschiedenis van de popmuziek publiceer ik de recensie van Electric Dirt nog een keer. Helaas heeft de in 2009 voorspelde tweede jeugd van Levon Helm niet al te lang geduurd. Zijn muzikale erfenis is er niet minder groot en indrukwekkend om. Erwin Zijleman



De carrière van Levon Helm bestrijkt inmiddels zes decennia en kent hoge pieken en misschien nog wel diepere dalen. Helm is vooral bekend geworden als drummer van The Band, speelde vervolgens als sessiemuzikant met de groten der aarde, maar heeft ook een aantal soloplaten op zijn naam staan. Soloplaten waarvan American Son uit 1980 nog altijd de beste is, al was het twee jaar geleden na een pauze van 25 jaar verschenen Dirt Farmer verrassend sterk. Dirt Farmer volgde op een lange strijd met keelkanker die Levon Helm bijna fataal werd en liet een aantal op bijzonder doorleefde en vaak ook wat breekbare wijze vertolkte covers en traditionals horen. Het nu verschenen Electric Dirt ligt deels in het verlengde van Dirt Farmer, maar is uiteindelijk toch een totaal andere plaat. Wanneer Electric Dirt wordt vergeleken met Dirt Farmer valt op dat Levon Helm aanmerkelijk beter is gaan zingen. Waar zijn stem op Dirt Farmer onherstelbaar leek aangetast door zijn ziekte, klinkt Levon Helm op zijn nieuwe plaat weer ouderwets goed. Natuurlijk is zijn stem in de loop der jaren aan slijtage onderhevig geweest, maar dit komt de emotie in zijn stem alleen maar ten goede. Ook in muzikaal opzicht is Electric Dirt een andere plaat dan Dirt Farmer. Waar Levon Helm zich op Dirt Farmer voornamelijk beperkte tot traditioneel aandoende rurale folk, bestrijkt hij op Electric Dirt een veel breder palet. Naast folk uit de Appalachen duiken dit keer ook country, gospel en blues op en in al deze genres kan Levon Helm uitstekend uit de voeten. Ook op zijn nieuwe plaat wordt Levon Helm bijgestaan door een aantal ouwe rotten uit het vak. Muzikanten die feilloos weten hoe je dit soort muziek moet spelen, maar geen moment op de automatische piloot varen. Net als Dirt Farmer bevat Electric Dirt voornamelijk covers, maar dit keer schreef Levon Helm zelf ook twee songs. Songs die overigens behoren tot de hoogtepunten op deze fraaie plaat. Electric Dirt is een plaat die niet eens zo heel ver is verwijderd van de laatste platen van Bob Dylan en doet hier ook nauwelijks voor onder. Het moet genoeg zeggen over de kwaliteit van deze plaat. Levon Helm wordt volgend jaar 70, maar zit met het fraaie Electric Dirt hopelijk nog maar aan het begin van zijn tweede jeugd. Erwin Zijleman