Lana Del Rey - Born To Die
Er zal dit jaar geen debuut verschijnen waarover zoveel is gesproken en waar met zulke hoge verwachtingen naar is uitgekeken als naar het debuut van Lana Del Rey. Lana Del Rey werd vorig jaar wereldberoemd door het YouTube filmpje waarin ze haar eerste single Video Games vertolkte. Ondersteund door dromerige nostalgisch beelden en haar klassieke schoonheid, verleidde en betoverde de Amerikaanse in een paar maanden tijd een ieder die er naar keek met een buitengewoon stemmig popliedje zonder enige vaart, waarin Lana Del Rey met haar donkere stem en bijpassende strijkers terugkeerde naar de pop-noir van de jaren 50 en 60. Wat haar onder haar eigen naam Lizzy Grant een paar jaar geleden niet lukte, lukte nu opeens wel; de wereld lag aan de voeten van Lana Del Rey. Het zal de druk op de jonge Amerikaanse waarschijnlijk flink hebben opgevoerd, maar daar is niet zo heel veel van te merken op haar langverwachte debuut Born To Die. Dankzij Video Games werd Lana Del Rey de afgelopen maanden in het door haar zelf bedachte hokje Hollywood Sadcore geduwd, maar op Born To Die laat ze horen dat ze zich niet in een hokje laat duwen. Born To Die is een hele afwisselende plaat met tracks die zich tot elkaar verhouden als dag en nacht, zoet en zout of vreugde en verdriet. Aan de ene kant zijn er de trage en donkere tracks die in het verlengde van Video Games liggen en uit kunnen wijken richting duistere filmmuziek (de naam David Lynch valt nauwelijks te onderdrukken) of stemmige electropop zoals Portishead die in haar beste dagen maakte. Het is muziek vol onderhuidse spanning die vrijwel volledig wordt gedragen door de donkere en fascinerende stem van Lana Del Rey. Hiertegenover staan een aantal tracks met popambities. Lana Del Rey verruilt de jaren 50 en 60 in een klap voor het heden, zingt opeens meerdere octaven hoger en laat zich begeleiden door beats met invloeden uit de pop, hiphop en dancehall, waarmee ze de concurrentie met de Lady Gaga’s en Rihanna’s aan kan. Dat is eerlijk gezegd wel even schrikken na de wonderschone en aardedonkere klanken van songs als Video Games, maar het redt uiteindelijk de plaat. Twaalf maal Video Games zou teveel van het goede zijn geweest en op een of andere manier versterken de bijna tegenstrijdige songs op Born To Die elkaar alleen maar. Mijn voorkeur gaat absoluut uit naar de donkere kant van Lana Del Rey, maar wanneer de zonneschijn tijdelijk overheerst haak ik niet af. Lana Del Rey is door de hype die is ontstaan rond Video Games de afgelopen maanden te groot en waarschijnlijk ook te eigenzinnig gemaakt door de media. Desondanks houdt ze zich met haar verrassend veelzijdige en wat mij betreft verrassend sterke debuut moeiteloos staande. Born To Die is geen klassieker in de geschiedenis van de popmuziek en geen jaarlijstjesplaat, maar wel een plaat waar het talent en de belofte van af spatten. Het kan heel makkelijk mis gaan met Lana Del Rey, maar de kans dat ze de volgende keer met een onbetwist meesterwerk op de proppen komt is minstens net zo groot. Tot die tijd koester ik Born To Die als een aangename verrassing vol bezwering. Erwin Zijleman
