Leonard Cohen heeft zijn nieuwe plaat flink wat lading meegegeven door onlangs te verkondigen dat hij klaar is voor de dood (een uitspraak die hij inmiddels overigens al weer heeft gerelativeerd). You Want It Darker ontkomt hierdoor niet aan de vergelijking met David Bowie’s Blackstar en Nick Cave’s Skeleton Tree, maar waar de dood op deze platen zeer nabij was of een voldongen feit, is er bij Leonard Cohen vooral sprake van verzoening met de uiteindelijk onvermijdelijke dood.
De 82-jarige singer-songwriter gaf een paar jaar geleden nog concerten van ruim drie uur, maar oogt inmiddels broos. Stevige fysieke beperkingen hebben Leonard Cohen er niet van weerhouden om nog maar eens een plaat uit te brengen. You Want It Darker is al zijn derde studioplaat dit decennium; alleen in de jaren 70 maakte hij er meer (4).
Het is een plaat die weer anders klinkt dan voorganger Popular Problems uit 2014, waarop Cohen de stampende blues omarmde. You Want It Darker is door de thematiek (sterfelijkheid, afscheid, acceptatie en religie staan centraal) nog wat donkerder gekleurd, maar is ook veel intiemer, intenser en ingetogener dan zijn voorgangers.
Dat hoor je in de instrumentatie die vrijwel over de hele linie uiterst stemmig en sober is, met een hoofdrol voor piano, gitaar en orgel, en dat hoor je in de vocalen die breekbaar, maar ook ontspannen klinken. De songs, die Cohen samen met oudgedienden Patrick Leonard en Sharon Robinson schreef, graven bovendien wat dieper dan de songs op Popular Problems en zijn meer dan eens van een enorme schoonheid.
Voor de productie van zijn nieuwe plaat vertrouwde Leonard Cohen op de kwaliteiten van zoon Adam, die heeft gekozen voor een fraai ingetogen geluid zonder veel opsmuk. Het geeft de fascinerende stem van Leonard Cohen en zijn unieke manier van zingen of voordragen alle ruimte. Cohen klinkt misschien wat kwetsbaarder dan een paar jaar geleden, maar zijn stem is nog lang niet gebroken.
Accenten worden spaarzaam geplaatst door vrouwenstemmen (van onder andere Alison Krauss en Dana Glover), strijkers en dit keer ook door het koor van de synagoge van Montreal. Het geeft de plaat een emotionele lading die varieert van verdriet en weemoed tot rust en bewondering.
You Want It Darker telt negen songs en duurt slechts 36 minuten, maar het zijn 36 minuten vol schoonheid en ontroering. Net als David Bowie en Nick Cave dit jaar en Johnny Cash in zijn laatste jaren, heeft Leonard Cohen gevoelens over de dood kunnen vertalen naar songs die moeten worden gerekend tot zijn beste.
Of You Want It Darker uiteindelijk ook een slotakkoord is zal de tijd moeten leren, maar als het zo is, is het een groots slotakkoord dat recht doet aan de muzikant en dichter Leonard Cohen. Erwin Zijleman
