De critici waren er gisteren heel snel uit en probeerden elkaar te overtreffen met superlatieven. Daar valt niet zo veel op af te dingen, want LUX is een adembenemend mooi album. Het is ook een bijzonder album, dat je wel even op je in moet laten werken. Het is een album dat flink afstand neemt van de elektronische popmuziek die op haar vorige twee albums was te horen. Dankzij impulsen van de London Symphony Orchestra neemt ROSALÍA de afslag richting klassieke muziek, met hier en daar invloeden uit de flamenco, precies de twee richtingen waarin ze ooit afstudeerde. Het is bij vlagen behoorlijk heftig en af en toe pompeus en pretentieus, maar wat is het ook indrukwekkend mooi. De verwachtingen waren hooggespannen, maar ROSALÍA overtreft ze met speels gemak.
Gisteren verscheen LUX, het vierde album van ROSALÍA, de naam waaronder de Spaanse muzikante Rosalía Vila Tobella inmiddels een aantal jaren muziek maakt. De vorige twee albums van ROSALÍA , El Mal Querer uit 2018 en MOTOMAMI uit 2022 konden rekenen op zeer lovende recensies, maar wat gisteren gebeurde na de release van LUX heb ik niet vaak gezien.
Het nieuwe album van ROSALÍA werd binnen enkele uren bedolven onder de 5-sterren recensies, waarin het aantal superlatieven steeds verder toenam. LUX is al meerdere malen uitgeroepen tot album van het jaar en dat enkele uren na de release. Het lijkt een hype van ongekende proporties, maar LUX is echt een sensationeel goed album.
ROSALÍA debuteerde in 2017 met het album Los Ángeles, waarop ze vooral Spaanse flamenco maakte. Op de twee albums die volgden schoof ze op richting popmuziek, al was het wel popmuziek die bol stond van de bijzondere invloeden. LUX is een totaal ander album dan El Mal Querer en MOTOMAMI en de vraag of het nog wel een popalbum is lijkt me een legitieme vraag.
Na de songs op het album meerdere keren te hebben beluisterd beantwoord ik de vraag of LUX een popalbum is met ja, maar het is wel een popalbum dat totaal anders klinkt dan alle andere popalbums die je de afgelopen jaren hebt gehoord. Dat zit hem in eerste instantie in de muziek op het album, waarvoor ROSALÍA onder andere een beroep deed op de London Symphony Orchestra.
Zeker wanneer het orkest uitpakt met heel veel strijkers schuift LUX op richting bij vlagen behoorlijk bombastische klassieke muziek, maar de Spaanse muzikante grijpt ook terug op de flamenco muziek waarmee ze opgroeide. Het betekent niet dat ROSALÍA de popmuziek volledig achter zich heeft gelaten, want in een aantal songs hoor je ook duidelijke ingrediënten waarmee LUX weer wat dichter tegen de vorige twee albums kruipt, tot de strijkers toch weer losbarsten. \
Op LUX kruipt de Spaanse muzikante in de huid van een aantal vrouwen die een belangrijke rol speelden in de wereldgeschiedenis en dit doet ze in veertien talen, wat het bijzondere karakter van LUX nog wat verder versterkt. Zeker bij eerste beluistering is LUX een fascinerende maar ook wat overweldigende luistertrip van 15 (streaming media) of zelfs 18 (cd en LP) tracks.
In muzikaal opzicht word je heen en weer geslingerd tussen klassieke muziek, Spaanse flamenco of toch weer pop en ook de stem van ROSALÍA schiet alle kanten op. Van fraai ingetogen tot verleidelijk zwoel tot imponerende orkaankracht. De Spaanse muzikante redde het ooit niet in een Spaanse talentenjacht omdat ze vals zong, maar op LUX is haar zang bijzonder mooi.
Het is razendknap hoe LUX in een paar noten kan schakelen van klassieke muziek naar Flamenco of pop en weer terug. Er gebeurt op het nieuwe album van ROSALÍA zoveel dat het je bijna continu duizelt en hoewel de Spaanse muzikante op haar nieuwe album heel vaak buiten mijn muzikale comfort zone kleurt kan ik alleen maar ademloos luisteren naar het bijzondere LUX.
Dat lukte ROSALÍA overigens ook al met haar vorige twee albums, die ik heel hoog heb zitten, maar ik vind LUX nog wat indrukwekkender. Of het nieuwe album van ROSALÍA inderdaad het album van 2025 gaat worden zal de tijd leren, maar dat het een van de meest bijzondere albums van het moment is, is voor mij zeker. Erwin Zijleman
