Tracks II: The Lost Albums is met ruim vijf uur muziek een lange zit, maar het is het waard. Dat geldt wat mij betreft het meest voor de nieuwe albums uit de jaren 90, want in dat decennium was de reguliere productie van Springsteen karig en deels van matige kwaliteit, maar ook het nieuwe werk uit de jaren 80 en het huidige millennium mag er zijn. Tracks II laat zich niet beluisteren als een serie restjes, maar herschrijft deels de geschiedenis met nieuwe albums, die tot voor kort nog een ontbrekende schakel waren in het oeuvre van Bruce Springsteen. Hier en daar komt een potentiële Springsteen klassieker voorbij, maar de toch al zo talentvolle muzikant blijkt ook nog net wat veelzijdiger en getalenteerder dan we al wisten.
“Lost albums” zijn dat meestal niet voor niets. Van de talloze albums die de afgelopen decennia toch nog van de plank zijn gekomen, vallen de meeste gewoon vies tegen. Dat dit niet geldt voor Tracks II: The Lost Albums van Bruce Springsteen hadden we kunnen weten, want in 1988 verscheen het eerste deel van Tracks. Het eerste deel van Tracks bestond weliswaar niet uit complete albums, maar de ruime selectie restmateriaal in deze box-set was van een bijzonder hoog niveau en bevatte een flink aantal Springsteen songs die ik niet graag had gemist.
En nu is er dus Tracks II, dat helaas voor een wel heel stevige prijs in de winkel ligt, maar gelukkig ook via de streaming media diensten is te beluisteren, al mis je dan de fraaie verpakking en een mooi boekwerk met achtergrondinformatie. Er is al veel geschreven over Tracks II en er zal de komende weken nog veel meer geschreven worden over de lijvige box-set met maar liefst zeven niet eerder verschenen albums. Het komt neer op ruim tachtig songs en ruim vijf uur nieuwe muziek en dat is veel. Heel veel. Veel verder dan een voorlopig oordeel kom ik nu dan ook nog niet.
Het is materiaal dat werd opgenomen tussen 1983 en 2018, een periode waarin Springsteen zowel als muzikant als privé hoge pieken en diepe dalen kende. Ik was op voorhand het meest benieuwd naar de vergeten albums uit de jaren 90. In dit decennium leverde Springsteen na de voor hem glorieus verlopen jaren 80 immers maar drie albums af. Human Touch (1992) en Lucky Town (1992) vind ik persoonlijk de twee zwakste Springsteen albums en ook de tour die volgde op deze albums was verre van overtuigend. The Ghost Of Tom Joad (1995) is wel een Springsteen klassieker, maar tot voor kort dus ook het enige serieuze wapenfeit van de Amerikaanse muzikant uit de jaren 90, naast de geweldige single Streets Of Philadelphia.
Tracks II voegt drie albums die werden opgenomen in de jaren 90 toe aan Springsteen's oeuvre en het zijn wat mij betreft de opvallendste albums in de box-set. Voor we de jaren 90 in gaan zijn we echter nog in 1983 toen LA Garage Sessions ’83 werd opgenomen. Het is het album dat werd gemaakt tussen het indringende Nebraska uit 1982 en het grootse Born In The U.S.A. uit 1984 en zo laat het album zich ook beluisteren. Het is een album met een aantal hele sterkte tracks, maar over de hele linie vind ik LA Garage Sessions niet onmisbaar, vooral omdat het een Springsteen laat horen die we al kennen.
Het is anders op het eerste album uit de jaren 90 dat in de box is te vinden. Streets Of Philadelphia Sessions werd opgenomen nadat Springsteen de titeltrack had bijgedragen voor de soundtrack van de film Streets Of Philadelphia en het album ligt in het verlengde van deze track, die overigens zelf ontbreekt helaas. Springsteen maakt op Streets Of Philadelphia Sessions intensief gebruik van bijzondere ritmes en drum loops, kiest vooral voor melodieus gitaarwerk, zingt met veel gevoel en zet heel veel synths in, die er voor zorgen dat Streets Of Philadelphia Sessions anders klinkt dan de albums die in de jaren 90 wel verschenen. Het album is voor mij het eerste hoogtepunt in de box-set en vooral omdat het echt iets toevoegt aan het oeuvre van de Amerikaanse muzikant en omdat het veel beter is dan de albums van zijn hand die wel verschenen in het eerste deel van de jaren 90.
Na Streets of Philadelphia Sessions springen we naar 2005 toen Springsteen, Faithless, een nooit verschenen soundtrack bij een film die evenmin verscheen, maakte. De opnames volgden op de zeer indrukwekkende Devils & Dust solotour en laten een sfeervol en beeldend geluid horen, dat het inderdaad uitstekend zou hebben gedaan bij een film. Op het album laat Springsteen zich vooral beïnvloeden door Amerikaanse rootsmuziek (net als op Devils & Dust trouwens) met de koortjes van enkele leden van de E-Street Band als opvallend detail. Het levert een mooi en sfeervol album op.
Met Somewhere North Of Nashville keren we weer terug naar de jaren 90 met opnames die stammen uit dezelfde tijd als The Ghost Of Tom Joad. In muzikaal opzicht is het andere koek, want het is een puur country(rock) album. Het had halverwege de jaren 90 zeker een release verdient, want het klinkt anders dan de andere albums van de Amerikaanse muzikant uit deze periode, maar net als het eerste album in de box vind ik het niet echt onmisbaar, zeker omdat er in dit genre al zo veel gemaakt is.
Snel door dus naar album vijf, Inyo, dat ook uit de jaren 90 komt. Het is een akoestisch album dat ergens tussen The Ghost Of Tom Joad en Devils & Dust in zit. Het voegt misschien geen heel geen nieuw geluid toe aan het bestaande oeuvre, maar de songs op het album zijn wel intiem en zeer sfeervol, zeker wanneer fraaie klankentapijten achter de akoestische gitaar worden geplaatst. Inyo had zeker niet misstaan tussen de albums die in de jaren 90 wel werden uitgebracht.
We zijn vervolgens beland bij album zes, Twilight Hours, waarop Bruce Springsteen de crooner in zichzelf ontdekt en zich omringt met Burt Bacharach achtige arrangementen en klanken. Het album werd in dezelfde periode opgenomen als het in 2019 verschenen Western Stars, waarop ook een opvallend rijk georkestreerd geluid was te horen, maar haalt het niveau van dat album wat mij betreft niet, vooral omdat dat album meer Springsteen was dan Twilight Hours. Het is mooi, maar persoonlijk hoor ik Springsteen liever anders.
Blijft alleen album nummer zeven nog over, Perfect World. Het is weer wat meer een verzameling restjes dan een compleet album dat op de plank lag en het is een album waarop we vooral rijk ingekleurde rocksongs horen of juist wat meer ingetogen songs met het karakteristieke Springsteen geluid. Hier en daar komt een potentiële Springsteen klassieker voorbij, maar echt iets nieuws hoor ik niet, wat niet betekent dat het niet goed is, want er komen een aantal geweldige songs voorbij.
Na ruim vijf uur muziek kom ik tot meerdere conclusies. De eerste conclusie is dat het niveau op Tracks II: The Lost Albums, net als op het eerste deel van Tracks uit 1988, hoog ligt. De meeste songs die voorbij komen hadden niet misstaan op de albums die wel verschenen in de periode waarin de songs werden opgenomen, waardoor ik geen moment het idee heb ik dat ik naar een verzameling restjes aan het luisteren ben. Integendeel zelfs, want een flink aantal songs in de box-set zou ik graag inruilen voor tracks die de reguliere albums wel hebben gehaald.
Met de kwaliteit van Tracks II is dus helemaal niets mis, maar echt heel veel nieuws hoor ik ook niet. Streets Of Philadelphia Sessions laat wel iets nieuws horen en dit vind ik dan ook het meest opvallende album in de lijvige box-set. Ook de filmsoundtrack Faithless en het countryalbum Somewhere North of Nashville voegen wat mij betreft iets toe aan het oeuvre van Springsteen, maar ik vind de toevoeging minder substantieel dan in het geval van Streets Of Philadelphia Sessions. Aan Bruce Springsteen als crooner moet ik nog even wennen, maar hij doet het absoluut verdienstelijk. Iniyo is misschien niet hele vernieuwend, maar dit is een album waar ik enorm gehecht aan begin te raken.
Om terug te komen op de zin waarmee ik deze recensies begon: “Lost albums” zijn dat meestal niet voor niets. Het ligt in het geval van Bruce Springsteen toch weer net wat anders. Voorlopig genoeg te luisteren dus, maar Springsteen heeft ook alweer een nieuw album aangekondigd en over een jaar of wat verschijnt ook nog Tracks III, dat wel weer zal bestaan uit een verzameling songs die gedurende de jaren zijn blijven liggen. Erwin Zijleman
Tracks II: The Lost albums van Bruce Springsteen is verkrijgbaar via de Mania webshop: