15 december 2013

Jaarlijstje 2013

Jaarlijstjes? Het lijkt wel of ik ze ieder jaar minder serieus neem. Het is nog niet eens zo heel lang geleden dat ik reikhalzend uitkeek naar de publicatie van de jaarlijstjes door gerenommeerde muziektijdschriften en muzieksites. Die jaarlijstjes werden vervolgens nauwkeurig geanalyseerd en als het even kon samengevoegd tot de ultieme lijst waarin de mening van alle door mij gerespecteerde sites en tijdschriften werd gecombineerd tot één eindoordeel. Ook het maken van mijn eigen jaarlijstje was nog niet eens zo heel lang geleden een nauwkeurig en daarom tijdrovend proces met een bijna wetenschappelijke precisie. Op de eerste groslijst stonden meestal zo’n 250 platen en pas na vele schiftingsrondes kwam ik in de buurt van de lijst der lijsten, waarbij er nog lang moest worden gewikt en gewogen, want was de plaat op nummer 7 niet net wat beter dan die op nummer 6? Inmiddels weet ik wel beter. Je kunt appels en peren niet met elkaar vergelijken en bovendien weet je al bij voorbaat dat de lijst die met zoveel trots wordt gepresenteerd er een dag later weer heel anders uit zal zien en dat je bovendien ongetwijfeld tot de conclusie zal komen dat je prachtige platen over het hoofd heb gezien (let maar op de komende week). Een jaarlijstje maken is geen nauwkeurig proces, het gaat om gevoel en gevoel kan iedere dag anders zijn.



 
Dit jaar kies ik voor de afwisseling eens niet de beste platen van het jaar. Ik kies de platen die het meest met me hebben gedaan het afgelopen jaar. Dit jaar daarom geen lijst met de beste 50 platen of de beste 100, uiteindelijk terug gebracht tot 10 of 11. Mijn groslijst bestaat uit ruim 300 platen en dat zijn de platen die ik dit jaar heb gerecenseerd. Die vond ik allemaal goed en de meeste vind ik nog steeds goed, soms zelfs heel goed. Maar welke platen hebben me nu echt geraakt en raken me nog steeds? Bij welke platen krijg ik kippenvel?, welke platen maken me vrolijk?, welke platen ontroeren me?, welke platen geven me het gevoel dat ik de hele wereld aan kan en welke platen doen me realiseren dat ik maar een willekeurige voorbijganger ben in een systeem dat al miljoenen jaren zijn rondjes draait en dat waarschijnlijk ook nog miljoenen jaren zal blijven doen? 


Ik heb veel gestreept en uiteindelijk bleven er een aantal platen over, 31 om precies te zijn. Hieronder in alfabetische volgorde mijn platen van 2013. Niet per sé de beste platen, niet per sé de meest bijzondere of baanbrekende platen, maar stuk voor stuk mijn platen van 2013. 





























Amanda Pearcy - Royal Street
http://dekrentenuitdepop.blogspot.nl/2013/02/amanda-pearcy-royal-street.html
Rootsy Singer-songwriters als Amanda Pearcy zijn er heel veel, maar er zijn er maar heel weinig die me echt weten te raken. Amanda Pearcy doet het wel. Keer op keer weet ik inmiddels. Voor mij DE rootsplaat van 2013.

Beaches - She Beats
http://dekrentenuitdepop.blogspot.nl/2013/06/beaches-she-beats.html
Hoeveel bands zijn het afgelopen jaar niet aan de haal gegaan met invloeden uit de dreampop en shoegaze? Teveel, waaronder ook een aantal hele grote namen van weleer, aangevoerd door My Bloody Valentine Maar wisten ze echt te verrassen? Nee, maar zelden. Beaches doet dat wel.

Beth Sorrentino - Would You Like To Go: A Curt Boettcher Songbook
http://dekrentenuitdepop.blogspot.nl/2013/04/beth-sorrentino-would-you-like-to-go.html
Curt Boettcher schreef prachtige popsongs maar werd nooit begrepen. Beth Sorrentino zet de vergeten singer-songwriter niet alleen op de kaart, maar zorgt er dankzij haar gloedvolle vertolkingen ook nog eens voor dat het kwartje nu wel valt. Het eerbetoon van het jaar.

Billy Marlowe - Show Me The Steps
http://dekrentenuitdepop.blogspot.nl/2013/08/best-of-2013-so-far-1-billy-marlowe.html
Een plaat uit vervlogen tijden. Het verhaal achter de plaat is prachtig en zeer ontroerend. De muziek op de plaat past hier prachtig bij. Koude rillingen. Keer op keer en dat gaat ook niet meer over denk ik. De ontdekking van 2013.

Charlie Faye - You Were Fine, You Weren’t Even Lonely
http://dekrentenuitdepop.blogspot.nl/2013/08/charlie-faye-you-were-fine-you-werent.html
Een volstrekt tijdloze singer-songwriter plaat maken. Er zijn ieder jaar heel veel vrouwelijke singer-songwriters die het proberen, maar er zijn er maar een paar die er echt in slagen. Charlie Faye is van deze groep misschien wel de meest getalenteerde. Haar plaat is een klassieker in de dop.

Chelsea Wolfe - Pain Is Beauty
http://dekrentenuitdepop.blogspot.nl/2013/09/chelsea-wolfe-pain-is-beauty.html
Pain is Beauty. De titel zegt eigenlijk alles wat je over deze plaat moet weten. Chelsea Wolfe bekijkt het leven niet door een roze bril, maar maakt je deelgenoot van een donkere en duistere wereld, die uiteindelijk diep onder de huid kruipt. Ik zou er niet altijd willen zijn, maar zo af en toe kan ik niet zonder.

Ed Askew - For The World
http://dekrentenuitdepop.blogspot.nl/2013/10/ed-askew-for-world.html
Naast de al lang overleden Billy Marlowe dook dit jaar ook Ed Askew op. Ed Askew maakte zijn meesterwerk heel lang geleden, maar is gelukkig nog springlevend. Het levert een knappe en ontroerende plaat op die schreeuwt om erkenning.

Eleanor Friedberger – Personal Record
http://dekrentenuitdepop.blogspot.nl/2013/06/eleanor-friedberger-personal-record.html
Ooit bekend om haar voorliefde voor experimentele muziek zonder enig houvast, maar Eleanor Friedberger maakt ook tijdloze singer-songwriter muziek die grenzeloos vermaakt. Die was nog niet eerder zo mooi als op Personal Record. Voor mij één van de grote verassingen van het jaar.


Garland Jeffreys - Truth Serum
http://dekrentenuitdepop.blogspot.nl/2013/10/garland-jeffreys-truth-serum.html
Garland Jeffreys wordt door velen nog steeds gezien als eendagsvlieg, maar hij maakt inmiddels een aantal decennia muziek van hoog niveau. Ook op deze plaat steekt hij weer menige grootheid naar de kroon. Mick Jagger eat your heart out.

Jason Isbell – Southeastern
http://dekrentenuitdepop.blogspot.nl/2013/10/jason-isbell-southeastern.html
Dat Jason Isbell behoort tot de betere songwriters in het rootssegment was al bekend, maar dat hij in staat zou zijn om een instant klassieker af te leveren durfden de meeste rootsliefhebbers toch niet te voorspellen. Het is wel gebeurd.



























Joanna Gruesome - Weird Sister
http://dekrentenuitdepop.blogspot.nl/2013/10/joanna-gruesome-wild-sister.html
Lekker rammelende en noisy songs die stuk voor stuk uitgroeien tot onweerstaanbare popliedjes. Ik hoorde ze het afgelopen jaar niet leuker dan op deze plaat van de band uit Wales. Genegeerd in Nederland en dat is doodzonde, want één keer horen en je bent verkocht.

Julia Holter - Loud City Song
http://dekrentenuitdepop.blogspot.nl/2013/08/julia-holter-loud-city-song.html
Muziek die zich continu buiten de gebaande paden begeeft, deel 1. Op het eerste gehoor lastig te doorgronden, maar als deze plaat begint met betoveren stopt hij ook niet meer. Een beetje vreemd, maar o wat is het lekker. 

Julianna Barwick – Nepenthe
http://dekrentenuitdepop.blogspot.nl/2013/09/julianna-barwick-nepenthe.html
Muziek die zich continu buiten de gebaande paden begeeft, deel 2. Op het eerste gehoor lastig te doorgronden, maar als deze plaat begint met betoveren stopt hij ook niet meer. Een beetje vreemd, maar o wat is het lekker.

Laura Marling - Once I Was An Eagle.
http://dekrentenuitdepop.blogspot.nl/2013/05/laura-marling-once-i-was-eagle.html
Laura Marling had een ieders knuffelfolkie kunnen zijn. De wereld had inmiddels aan haar voeten kunnen liggen. Geen populaire Amerikaanse serie zonder de muziek van Laura Marling. De Britse singer-songwriter koos echter voor een andere weg. Het dwingt respect af en levert ook nog eens een prachtplaat op.

LeE HARVeY OsMOND - The Folk Sinner
http://dekrentenuitdepop.blogspot.nl/2013/04/lee-harvey-osmond-folk-sinner.html
De meest onderschatte plaat van 2013. Zo onderschat dat ik hem zelf ook vergat in mijn halfjaarlijstje. Bloedstollend mooi schreef ik eerder dit jaar. Daar is geen woord van gelogen. Verplichte kost. Echt waar.

London Grammar - If You Wait
http://dekrentenuitdepop.blogspot.nl/2013/11/london-grammar-if-you-wait.html
De mooiste stem van het jaar? Het zou zomaar kunnen, maar alleen een mooie stem staat nog niet garant voor een goede plaat. Op deze plaat wordt de geweldige stem gecombineerd met een spannende instrumentatie en prima songs. Een van de meest memorabele debuten van het jaar.

Lorde - Pure Heroine
http://dekrentenuitdepop.blogspot.nl/2013/10/lorde-pure-heroine.html
Gekwelde 16 jarigen die popmuziek maken die niet alleen voor de eigen leeftijdsgroep geschikt is. Het blijft op eieren lopen, maar persoonlijk hoor ik wel wat in de Birdy’s en Lorde’s van deze wereld. De laatste wint, omdat zijn net wat nadrukkelijker haar eigen ding doet op een plaat die stiekem betovert.

Mariecke Borger – Through My Eyes
http://dekrentenuitdepop.blogspot.nl/2013/04/mariecke-borger-through-my-eyes.html
De mooiste plaat van eigen bodem dit jaar? De dampende funk van My Baby, de verstilde pracht van Sommerhus? Nee, ik kies voor het bescheiden debuut van Mariecke Borger, omdat deze plaat iedere keer iets met me doet, zonder dat ik precies kan benoemen wat.

Mazzy Star - Seasons Of Your Day
http://dekrentenuitdepop.blogspot.nl/2013/09/mazzy-star-seasons-of-your-day.html
Een van mijn favoriete bands aller tijden keerde dit jaar terug na een afwezigheid van 17 jaar. Zo’n comeback kan alleen maar tegenvallen, tenzij het gaat om Mazzy Star. Binnen seconden was het kippenvel er weer en dat is gebleven, al is het maar omdat de band zich niet alleen opnieuw heeft uitgevonden maar zich ook nog eens heeft weten te vernieuwen.

Melissa Greener – Transistor Corazon
http://dekrentenuitdepop.blogspot.nl/2013/05/melissa-greener-transistor-corazon.html
O wat was ik onder de indruk toen ik deze plaat voor het eerst hoorde. Maandenlang een van mijn favorieten, maar daarna kwam het dipje. Inmiddels is de liefde weer helemaal terug. Melissa Grenner heeft een grootse rootsplaat gemaakt. Punt.






























My Baby - My Baby Loves Voodoo!
http://dekrentenuitdepop.blogspot.nl/2013/12/my-baby-may-baby-loves-voodoo.html
Je hebt van die platen die je alleen maar hoeft op te zetten om te zorgen voor een feestje. Het debuut van het Amsterdamse My Baby is zo’n plaat. Een plaat waar Prince alleen maar enorm jaloers op kan zijn. Dat moet genoeg zeggen.

Over The Rhine - Meet Me At The Edge of the World
http://dekrentenuitdepop.blogspot.nl/2013/08/over-rhine-meet-me-at-edge-of-world.html
Er zijn niet heel veel bands die een handvol meesterwerken op hun naam hebben staan en desondanks nog onbekend zijn bij heel veel muziekliefhebbers. Over The Rhine is zo’n band en ook Meet Me At The Edge Of The World is weer een meesterwerk.

Prefab Sprout - Crimson/Red
http://dekrentenuitdepop.blogspot.nl/2013/10/prefab-sprout-crimsonred.html
Prefab Sprout heeft al 30 jaar patent op het maken van even unieke als briljante popmuziek en is het gelukkig nog steeds niet verleerd. De band is haar tijd altijd ver vooruit geweest en is dat eigenlijk nog steeds.

Sarah Jarosz - Build Me Up From Bones
http://dekrentenuitdepop.blogspot.nl/2013/10/sarah-jarosz-build-me-up-from-bones.html
In Nederland zijn we, nu O Brother, Where Art Thou? weer is vergeten, allergisch voor bluegrass. Sarah Jarosz krijgt daarom geen poot aan de grond. Zelfs niet als ze een van de mooiste rootsplaten van het jaar aflevert en dat heeft ze echt gedaan.

Savages - Silence Yourself
http://dekrentenuitdepop.blogspot.nl/2013/05/savages-silence-yourself.html
Ook invloeden uit de postpunk werden het afgelopen jaar weer eindeloos gerecycled, maar ook hier was de vernieuwing over het algemeen ver te zoeken. Savages laat horen hoe het ook kan. En deze plaat blijft maar groeien, al maanden lang.

Sommerhus – Sommerhus
http://dekrentenuitdepop.blogspot.nl/2013/09/sommerhus-sommerhus.html
Stilte tot kunst verheffen. Nancy Brick slaagde er vorig jaar in. Dit jaar is het Sommerhus dat een plaat maakt die ver is verwijderd van de schreeuwerige wereld waarin we leven. Onthaasten kan bijna niet aangenamer en zeker niet mooier. Prachtplaat.

Sumie - Sumie
http://dekrentenuitdepop.blogspot.nl/2013/12/sumie-sumie.html
Met minimale middelen zorgen voor maximale impact. Het is slechts weinigen gegeven, maar Sumie slaagt er op indrukwekkende wijze in. Bijna minimalistische folksongs, maar ze grijpen je stuk voor stuk genadeloos bij de strot.

Tamikrest – Chatma
http://dekrentenuitdepop.blogspot.nl/2013/09/tamikrest-chatma.html
Wereldmuziek neem ik zeer gedoseerd tot me en zelfs dan zijn er maar weinig platen die een onuitwisbare indruk op me maken. Tamikrest doet dat wel. Allereerst vanwege de bijzondere mix van invloeden, maar vooral vanwege het bijna hypnotiserende karakter van deze plaat.

Tess Parks – Hot Blood
http://dekrentenuitdepop.blogspot.nl/2013/11/tess-parks-blood-hot.html
Stel dat Mazzy Star niet was opgedoken in 2013. Dan had Tess Parks voor mij toch een van de belangrijkste platen van het jaar gemaakt. Mazzy Star is echter wel opgedoken. Is dat de genadeklap voor Tess Parks? Nee, deze plaat blijft desondanks glansrijk overeind. Tess Parks gaat heel groot worden, let maar op.

The National - Trouble Will Find Me
http://dekrentenuitdepop.blogspot.nl/2013/05/the-national-trouble-will-find-me.html
Heel wat grote indie-bands leverden in 2013 een goede plaat af. Een aantal zelfs een hele goede plaat, maar hoe vaak zat ik echt op het puntje van mijn stoel? Niet zo heel vaak, maar bij The National zit ik er wel. En de band presteert dat zeker niet voor het eerst. De grote band onder de indie bands.

TMGS - Rivers & Coastlines: The Ride
http://dekrentenuitdepop.blogspot.nl/2013/02/tmgs-rivers-coastlines-ride.html
Alt-country die de zon doet schijnen en de wolken verdrijft. Er waren in 2013 heel erg veel bands die met een prima alt-country plaat op de proppen zijn gekomen, maar nergens scheen het zonnetje net zo lekker als bij TMGS uit België. Mogen we hier in Nederland best jaloers op zijn.


Tot slot


Het best gelezen artikel dit jaar? Dat was met afstand het stukje dat ik schreef na het overlijden van mijn vader. Het is ook het stukje waar ik de meeste reacties op heb gekregen. Dat deed me goed. Hiervoor wil ik iedereen bij deze nog eens bedanken. Wederom met de zo lichtvoetige en tijdloze klanken van Middle Of The Road.
http://dekrentenuitdepop.blogspot.nl/2013/05/voor-mijn-vader.html






En dan de lastige vraag die ik voor de afwisseling niet uit de weg wil gaan? Stel je mag er maar één kiezen. Eén uit de bovenstaande lijst van 31. Eén plaat in het koffertje voor op het onbewoonde eiland. Eén plaat die net wat meer emotie oproept dan de prachtplaten uit de bovenstaande lijst. Het kan niet, het mag niet, maar het moet. 

Op gevoel kiezen kan ik echt niet, dus ik maak een rationele keuze. 

Er is er immers maar één in de bovenstaande lijst die de plaat uit de lijst nooit meer gaat overtreffen: Billy Marlowe. Zeventien jaar na zijn overlijden is Show Me The Steps daarom mijn plaat van het jaar: 
http://dekrentenuitdepop.blogspot.nl/2013/08/best-of-2013-so-far-1-billy-marlowe.html



Een in 1983 gemaakte plaat die plaat van het jaar 2013 is? Het laat maar weer eens zien hoe 'onzinnig' jaarlijstjes eigenlijk zijn. Maar volgend jaar doen we het toch weer. Ik ook. En met liefde, want stiekem vond ik het ook dit jaar weer heel erg leuk. Erwin Zijleman