Ik heb deze plaat lang laten liggen omdat ik niet zo goed wist wat ik er mee aan moest, maar uiteindelijk kan ik er niet om heen: ik heb iets met deze plaat. Dan Croll is een Britse muzikant die eind vorig jaar hoog scoorde in de lijstjes met de mogelijke smaakmakers van 2014 en als je het mij vraagt maakt Dan Croll het waar. Meer dan waar zelfs. Sweet Disarray is een leuke plaat vol met frisse popliedjes die anders klinken dan alle andere platen met frisse popliedjes die ik in de kast heb staan. Dat ligt voor een deel aan de originele instrumentatie die een 80s geluid koppelt aan af en toe bijna kitscherige elektronica, exotische ritmes en de nodige verrassende wendingen. Maar ook de wijze waarop Dan Croll de muziek van de grote singer-songwriters uit de jaren 70 naar het heden haalt draagt absoluut bij aan de overtuigingskracht van Sweet Disarray. Het is overtuigingskracht die tot dusver weinig critici lijkt te beïnvloeden, want waar het debuut van Dan Croll in Nederland nauwelijks aandacht krijgt moet de plaat het in de VS en het Verenigd Koninkrijk vaak doen met behoorlijk negatieve recensies. In deze recensies wordt Dan Croll verweten dat hij wat al te makkelijk leentjebuur speelt bij anderen en mede hierdoor geen duidelijk eigen geluid heeft. Met het eerste punt ben ik het ten dele eens. Dan Croll laat zich inderdaad door 1001 dingen beïnvloeden. Van de perfecte popliedjes van Paul McCartney en Paul Simon uit de jaren 70 tot de meest uiteenlopende bands uit de jaren 80 (van The Thompson Twins tot Duran Duran) tot aanstekelijke synthpop, zwoele funk, Jack Johnson achtige feelgood muziek of sprankelende Afrikaanse muziek. Van makkelijk leentjebuur spreken is echter geen sprake, want ga er maar eens aanstaan om zoveel en zulke uiteenlopende invloeden te verwerken en toch nog met een consistent geluid op de proppen te komen. Het is een geluid dat wat mij betreft juist wel een duidelijk eigen geluid is. Sweet Disarray lijkt misschien bij oppervlakkige beluistering op 1001 dingen, maar het lijkt als geheel op helemaal niets. Dan Croll heeft een plaat vol met frisse en aanstekelijke popliedjes gemaakt, maar het is ook een plaat die verrast en verbaast. De hoofdbestanddelen van de muziek van Dan Croll zijn misschien folk en elektronica, de hoofdbestanddelen die je momenteel op (te)veel platen tegen komt, maar de Britse muzikant voegt er zoveel bijzondere invloeden aan toe dat Sweet Disarray wel degelijk de smaaksensatie is die de Britse media vorig jaar nog in hem zagen. De Britse media zijn inmiddels grotendeels afgehaakt, maar wat mij betreft onderscheidt Dan Croll zich met deze zwoele en inspirerende plaat wel met speels gemak van de middelmaat. Hype: nee. Smaakmaker: Ja. Erwin Zijleman
Spell is niet mijn eerste kennismaking met het werk van House Of Cosy Cushions. In de herfst van 2012 werd ik immers al heerlijk beneveld door Haunt Me Sweetly; een psychedelisch hoogstandje dat terecht met superlatieven werd onthaald op deze BLOG. Haunt Me Sweetly was een niet altijd even makkelijk te doorgronden en nog minder makkelijk te beschrijven plaat. Hetzelfde geldt eigenlijk voor Spell en misschien is het dit keer zelfs nog wel lastiger geworden. De plaat draait inmiddels al een tijdje zijn rondjes op de platenspeler, maar nog steeds vind ik het buitengewoon lastig om iets op te schrijven over de nieuwe plaat van House Of Cosy Cushions. De deels Nederlands en deels Ierse band rond kunstenaar en muzikant Richard Bolhuis zet in de openingstrack Mountain direct de toon. Nauwelijks thuis te brengen klanken, die een experimenteel aandoend patroon herhalen, worden hier en daar gecombineerd met bijna beangstigende drones. Alle pogingen om de muziek van House Of Cosy Cushions te vergelijken met de muziek van anderen of om de muziek op Spell in een hokje te stoppen zijn direct gestrand. Ook bij alle tracks die volgen is het ondernemen van een poging tot classificeren of vergelijken een vrijwel zinloze exercitie. In al deze tracks is de instrumentatie experimenteel en bijzonder. Soms elektronisch en bijna niet van deze wereld, maar vaak ook aards en organisch. De songs met vocalen zijn ingetogen en loom, terwijl in de instrumentale tracks volop ruimte is voor het experiment. In de instrumentale songs is een voorname rol weggelegd voor een strijker en een blazer, maar ook tapes, loops en zelfs een heuse hartslag of een melancholische zingende zaag worden ingezet om de bijzondere muziek van House Of Cosy Cushions nog net wat ongrijpbaarder te maken. De vocale tracks, waarin Richard Bolhuis in de meeste gevallen solo opereert, zijn zeker niet alledaags, maar bieden nog wel wat raakvlakken. Soms met Pink Floyd in haar psychedelische jaren, soms met Genesis in de dagen dat Peter Gabriel nog aan de touwtjes trok en vaak met het werk van David Sylvian. Deze raakvlakken zijn schaarser in de instrumentale tracks, maar deze overtuigen wat mij betreft net zo makkelijk als de vocale tracks. House Of Cosy Cushions maakt misschien muziek die weinig houvast biedt, maar de band staat ook garant voor muziek die uitnodigt tot heerlijk wegdromen of juist starten met een fascinerende muzikale reis die je op plekken brengt waar je nog nooit geweest bent. De instrumentale tracks hebben vaak een repeterend karakter, de ene keer zacht en teder, de volgende keer bijna industrieel rauw en hard. De repeterende elementen staan tegenover fraaie accenten van strijkers en blazers, wat de muziek van House Of Cosy Cushions een unieke schoonheid geeft. Vergeleken met zijn voorganger zoekt Spell nog wat nadrukkelijker het experiment. Het maakt Spell tot een plaat voor de liefhebber, maar deze liefhebber krijgt heel veel moois. Ik zet Spell zelf nog maar eens op en verbaas me voor de zoveelste keer over de bijzondere klanken, de verrassende wendingen en de bijna onwerkelijke schoonheid van de muziek van House Of Cosy Cushions. Een makkelijke luistertrip is het zeker niet, maar acht wat is Spell een mooie, bijzondere en fascinerende plaat. Tip: koop de plaat op vinyl, dat klinkt werkelijk prachtig en sorteert nog net wat meer effect. Erwin Zijleman
House Of Cosy Cushions presenteert haar nieuwe plaat op 11 april in Paradiso. Eerder deze week is de band aan het werk te zien in België. Ga dat zien. Zie: http://houseofcosycushions.com/Tour-2014.
