09 juni 2013

ZZ Top - The Complete Studio Recordings 1970 - 1990

"Kost wat, maar dan heb je ook wat". Het is een mooie uitspraak, maar hij is zeker niet van toepassing op de box-set Complete Studio Albums 1970-1990 van ZZ Top. Het boxje met de eerste tien studioplaten van de Texaanse band kost immers maar een tientje of vijf en dat is geen geld voor zoveel moois. ZZ Top wist vorig jaar nog te verrassen met het ijzersterke La Futura, maar alle andere platen die er toe doen maakte de band uit Houston in de periode 1970-1990. The Complete Studio Albums opent met ZZ Top’s First Album uit 1970. Zeker geen opzienbarende plaat, maar de bluesrock op het debuut van ZZ Top klinkt absoluut lekker en klinkt vier decennia later bovendien heerlijk authentiek. Rio Grande Mud uit 1972 is wat steviger dan het debuut en bevat op zijn minst de contouren van het geluid waarmee het trio uiteindelijk wereldberoemd zou worden. Tres Hombres uit 1973 is het eerste meesterwerk van ZZ Top en de plaat waarmee de Texanen hun definitieve doorbraak afdwongen. Tres Hombres klinkt 40 jaar na de release nog altijd fantastisch en overtuigt met lekkere rauwe bluesrock die is vermengd met het geluid van het Zuiden van de Verenigde Staten. Het gitaarwerk is geweldig, maar de loodzware ritmesectie (wat mij betreft het handelsmerk van ZZ Top) is minstens even indrukwekkend. Cd nummer vier is Fandango! uit 1975. De plaat bestaat voor de helft uit live-tracks en voor de helft uit nieuw studiomateriaal. Dat lijkt een wat vreemde combinatie, maar het pakt fraai uit. Fandango! is net als Tres Hombres een klassieker. Het is een plaat die ZZ Top niet alleen op de kaart zet als fantastische live band, maar het is ook een plaat die laat horen dat ZZ Top na Tres Hombres volop nieuwe inspiratie heeft gevonden. Die inspiratie ontbreekt wat op Tejas uit 1976. Op zich geen slechte plaat, maar het is allemaal net wat minder dan op Tres Hombres en Fandango!. ZZ Top revancheerde zich drie jaar later knap met het fantastische Degüello uit 1979, wat mij betreft de beste plaat van ZZ Top, mede omdat het de plaat is waarmee ik de band ontdekte. Degüello is niet eens zo ver verwijderd van La Futura, de plaat waarmee ZZ Top 33 jaar na Degüello zou verrassen. Op El Loco uit 1981 werd de lijn van Degüello doorgetrokken, maar probeerde ZZ Top zich ook te vernieuwen. Het kwam in 1981 nog niet helemaal uit de verf, maar twee jaar later zou ZZ Top de MTV generatie veroveren met het geweldige Eliminator. Eliminator is met afstand de meest succesvolle plaat van ZZ Top en als je het mij vraagt ook een van de betere. De flirts met snelle videoclips, een geluid waarin de Texaanse bluesrock werd vermengd met de nodige elektronica en perfecte popsongs werd de band zeker niet in dank afgenomen door de fans van het eerste uur, maar achteraf bezien kan eigenlijk alleen maar geconcludeerd worden dat Eliminator behoort tot de kroonjuwelen uit het oeuvre van ZZ Top. Afterburner uit 1985 borduurt voort op Eliminator en voegt hooguit nog wat extra synthesizers aan het geluid van de band toe. Ik vond het destijds een overbodige en niet erg overtuigende plaat, maar de hernieuwde kennismaking valt me niet tegen.  Aan Recycler uit 1990 ben ik destijds niet eens begonnen en daar hoef ik geen spijt van te hebben. Het is de minste cd in de box en het was het begin van een zwakke periode, waarin de band eigenlijk geen memorabele platen maakte. Dit veranderde pas vorig jaar met het geweldige La Futura; een plaat die niet gemaakt had kunnen worden zonder klassiekers als Tres Hombres, Fandango! en Degüello; samen met Eliminator de hoogtepunten in dit fraaie boxje. Samen met nog een handvol prima platen is dit fraai verpakte boxje met fantastisch klinkende cd's heel veel waar voor je geld. Onmisbaar voor een ieder die de band alleen kent van La Futura ... of Eliminator. Erwin Zijleman