27 april 2019

J.J. Cale - Stay Around

Stay Around is wat oneerbiedig gezegd een verzameling restjes van J.J. Cale, maar het zijn wel hele goede restjes van de in 2013 overleden grootheid
Na de dood van J.J. Cale in 2013 doken zijn vrouw en manager in de goedgevulde archieven van de Amerikaanse muzikant. Stay Around is het eerste resultaat van deze duik in de archieven en levert een verrassend sterk album op. J.J. Cale veranderde niet al te veel aan zijn geluid gedurende zijn carrière en ook de songs op Stay Around laten het zo herkenbare J.J. Cale geluid horen. Het is een geluid dat doet verlangen naar luieren in de zon of naar een ijskoud biertje op een snikhete veranda in het Zuiden van de Verenigde Staten. Het typische J.J. Cale geluid was een inspiratiebron voor velen, maar zelf beheerste hij zijn kunstje toch het best. Restmateriaal is niet altijd even interessant, maar van deze restjes lust ik er nog veel en veel meer.


J.J. Cale overleed in de zomer van 2013, maar bijna zes jaar na zijn dood verschijnt er nog een album met niet eerder uitgebrachte muziek van de Amerikaanse muzikant. 

De in Oklahoma City, Oklahoma, geboren maar in Tulsa, Oklahoma, opgegroeide muzikant teerde lange tijd op de vier geweldige albums die hij in de jaren 70 uitbracht. Naturally (1971), Really (1972), Okie (1974) en Troubadour (1976) zijn inmiddels al vele decennia klassiekers, maar leken ook lange tijd de enige interessante albums van J.J. Cale. Hiernaast schreef hij in deze periode natuurlijk wereldhits voor anderen als Call Me The Breeze voor Lynyrd Skynyrd en vooral After Midnight en Cocaine voor Eric Clapton. 

In de late jaren 70 en in de jaren 80 en 90 was J.J. Cale vooral hopeloos uit vorm en de goede vorm hervond hij eigenlijk pas in 2004 toen het uitstekende To Tulsa And Back verscheen. Deze goede vorm werd behouden op het in 2006 verschenen en samen met Eric Clapton gemaakte The Road To Escondido en geconsolideerd op het in 2009 uitgebrachte Roll On. 

Inmiddels zijn we tien jaar verder, is J.J. Cale helaas niet meer onder ons en is postuum Stay Around verschenen. Stay Around is oneerbiedig gezegd een verzameling restmateriaal. J.J. Cale’s vrouw Christine Lakeland en zijn manager Mike Kappus doken in de naar verluid goed gevulde archieven van de Amerikaanse muzikant en kwamen boven met 15 tracks. 

Het zijn niet alleen 15 tracks die het uit duizenden herkenbare J.J. Cale geluid laten horen, maar het zijn ook 15 tracks die qua niveau niet hadden misstaan op zijn betere albums. Het uit duizenden herkenbare J.J. Cale geluid bevat vooral invloeden uit de blues, maar de Amerikaanse muzikant is ook niet vies van andere invloeden uit de Amerikaanse rootsmuziek. Het geluid is zo herkenbaar vanwege het bijzondere gitaarspel van de Amerikaanse muzikant en zijn manier van zingen. 

Zowel het gitaarspel van J.J. Cale en zijn zang zijn de afgelopen decennia een synoniem geworden voor het begrip laid-back en bij voorkeur LAID-BACK in hoofdletters. Luister naar de tracks op Stay Around en de aarde draait opeens een stuk minder snel. De muziek van J.J. Cale is muziek die uitnodigt tot luieren, bij voorkeur in een zomerzon of op zijn minst lentezon. 

Het geluid van de muzikant uit Tulsa is de afgelopen decennia een inspiratiebron geweest voor velen, met Dire Straits als een van de meest aansprekende voorbeelden, maar J.J. Cale blijft ongeëvenaard  De muziek van J.J. Cale klonk vrijwel altijd loom en puur en dat gaat ook weer op voor de songs op Stay Around. De Amerikaanse muzikant is in de meeste tracks de blues trouw en betovert met heerlijk laid-back gitaarspel, maar ook gitaarspel van grote schoonheid. 

De tracks op Stay Around bestrijken naar verluidt (ik heb helaas geen hele precieze info) vrijwel de gehele carrière van J.J. Cale, maar het album klinkt desondanks consistent, wat iets zegt over het bijzondere geluid dat de Amerikaanse muzikant in de jaren 70 ontwikkelde en 40 jaar trouw zou blijven. 

Er zijn ons de laatste jaren nogal wat muzikanten van naam en faam ontvallen, waaronder muzikanten die bekend stonden als archivaris van nogal wat onuitgebracht materiaal. Ook J.J. Cale nam altijd veel meer songs op dan hij nodig had, maar waar we het bij veel overleden muzikanten helaas moeten doen met obscuur demo materiaal, is Stay Around van een niveau dat ook bij leven zeer de moeite waard was geweest. De archieven van J.J. Cale bevatten volgens zijn vrouw en manager nog veel meer moois, dus dat belooft wat voor de toekomst. Voor het zover is kan ik prima uit de voeten met het verrassend sterke Stay Around. Erwin Zijleman