Jeff Tweedy formeerde in 1987 samen met jeugdvriend Jay Farrar de band Uncle Tupelo en zou drie jaar later met het debuutalbum van de band een nieuw genre op de kaart zetten. De Amerikaanse muzikant is inmiddels bijna veertig jaar actief in de muziek en heeft een fraai en omvangrijk oeuvre op zijn naam staan. Het komt allemaal samen op het deze week verschenen Twilight Override, dat met bijna twee uur muziek een imposant werkstuk is. Het is een album met vooral folky en grotendeels akoestische songs, maar het zijn songs waarin van alles gebeurt en die meerdere kanten op kunnen. Het leek me op voorhand teveel van het goede, maar Twilight Override is een indrukwekkend album.
Love Is King, het vorige album van Jeff Tweedy is alweer vijf jaar oud, maar de Amerikaanse muzikant heeft de afgelopen jaren zeker niet stil gezeten. Zo verschenen er twee albums van zijn band Wilco en hiernaast was Jeff Tweedy actief als producer, wat onder andere het wonderschone Alpenglow van Trampled by Turtles opleverde, wat mij betreft een van de mooiste rootsalbums van de afgelopen jaren.
Deze week keert de muzikant uit Chicago terug met een nieuw soloalbum en Twilight Override is in meerdere opzichten een opvallend album. Het eerste dat opvalt is de speelduur van het album, dat maar liefst 30 tracks bevat en goed is voor een kleine twee uur aan nieuwe muziek. Dat is heel veel en in de meeste gevallen teveel, maar Twilight Override slaagt er in om een behoorlijk hoog niveau vast te houden en houdt in ieder geval voor mij verrassend makkelijk de aandacht vast.
Jeff Tweedy maakt zich al langer zorgen over de staat waarin de Amerikaanse samenleving momenteel verkeert en het is een thema dat ook op zijn nieuwe album een voorname rol speelt. In een aantal tracks op het album hoor je invloeden van de Amerikaanse protestzangers uit de jaren 60 met Bob Dylan voorop, maar Jeff Tweedy put ook uit de archieven van zijn eigen werk, dat aan het begin van de jaren 90 begon met de baanbrekende albums van alt-country pioniers Uncle Tupelo.
Het levert tracks op die met een beetje fantasie onder de noemer folk vallen, maar het kan wel alle kanten op van spaarzaam ingekleurde en ingetogen songs, tot wat gruiziger materiaal of juist wat eigenzinnigere songs. Twilight Override werd gemaakt met co-producer Tom Schick en een band bestaande uit Sima Cunningham, Macie Stewart, Liam Kazar, James Elkington en zijn Sammy en Spencer Tweedy. Het is een bont clubje muzikanten, maar zo te horen zat het met de muzikale chemie wel goed.
Je hoort het direct al in de ruim zes minuten durende openingstrack One Tiny Flower, waarin Jeff Tweedy en zijn medemuzikanten het experiment niet schuwen. Twilight Override sluit in een aantal andere tracks goed aan op het eerdere solowerk van Jeff Tweedy, maar er is ook zeker ruimte voor verrassing, waarbij de Amerikaanse muzikant zijn eigen oeuvre niet vergeet, maar ook volop invloeden van grootheden als Bob Dylan, Neil Young en The Beatles opduiken.
Met 30 tracks zijn er altijd uitschieters en tracks die net wat minder opvallen, maar eigenlijk alle tracks op het album hebben wel wat. De ene keer is het in muzikaal opzicht wat interessanter, de volgende keer valt de tekst op of is juist de zang van Jeff Tweedy net wat indringender. Ondanks het zeer grote aantal tracks heb ik het idee dat er in de studio in Chicago aan alle tracks flink wat aandacht is besteed. Niets klinkt afgeraffeld en zeker als je het album vaker beluistert vallen in bijna alle tracks bijzondere details op.
Twilight Override leek me op voorhand een erg lange zit, maar ik ben echt aangenaam verrast door het album en ga er vooralsnog van uit dat het me nog net wat meer aanspreekt dan zijn voorgangers, die me uiteindelijk toch weer naar een nieuw Wilco album deden verlangen. Het is knap hoe Jeff Tweedy met zijn band steeds weer weet te verrassen, maar het is op zijn soloalbums eigenlijk niet anders. Erwin Zijleman
De muziek van Jeff Tweedy is ook verkrijgbaar via de bandcamp pagina van de Amerikaanse muzikant: https://jefftweedy.bandcamp.com/album/twilight-override.