The Smashing Pumpkins - Gish / Siamese Dream, Deluxe Editions

Ik dacht eerlijk gezegd dat The Smashing Pumpkins jaren geleden al waren opgedoekt, maar de band bestaat nog steeds en schijnt zelfs van plan te zijn om binnenkort een nieuw album uit te brengen. Ik kijk er eerlijk gezegd niet naar uit. De laatste fatsoenlijke plaat van de band rond Billy Corgan is het inmiddels al ruim 13 jaar oude Adore. Alles wat de band sindsdien maakte viel zwaar tegen en dat zal ook gelden voor de aangekondigde nieuwe plaat. Voor iedereen die wil horen hoe goed de band ooit was zijn nu Deluxe Editions van de eerste twee platen van The Smashing Pumpkins verschenen. Het betreft heruitgaven van het relatief onbekende debuut Gish uit 1991 en de doorbraakplaat Siamese Dream uit 1993. Gish verscheen een paar maanden voor Nevermind van Nirvana en werd net als Nevermind geproduceerd door Butch Vig. We weten allemaal hoe het is gelopen. Nevermind is uitgegroeid tot een klassieker uit de geschiedenis van de popmuziek en werd eerder dit jaar uitgeroepen tot de meest invloedrijke rockplaat van de afgelopen 20 jaar. Gish is daarentegen een relatief onbekende plaat gebleven. Wanneer ik objectief probeer te luisteren naar beide platen vind ik Gish niet minder indrukwekkend dan Nevermind. Billy Corgan is niet Kurt Cobain, maar in muzikaal opzicht ontlopen de bands elkaar qua niveau niet zoveel. Vergeleken met de behoorlijk rechttoe rechtaan rocksongs van Nirvana, zijn de songs van The Smashing Pumpkins grootser en complexer, maar beide platen combineren een flinke dosis power en dynamiek met vernieuwingsdrang en geldingsdrang. Op Gish combineren zanger/gitarist Billy Corgan, gitarist James Iha, bassiste D'Arcy Wretzky en drummer Jimmy Chamberlin op grootse wijze invloeden uit de grunge, hardrock, progrock, psychedelica, folk en dreampop. Een geluid dat bedoelt leek om stadions te vullen werd gecombineerd met de zachte en wat onvaste stem van Billy Corgan, wat de dynamiek in de muziek van The Smashing Pumpkins alleen maar vergrootte. Ik heb The Smashing Pumpkins zelf pas twee jaar na het debuut opgepikt, maar ben onder de indruk van het memorabele debuut dat ik eigenlijk nauwelijks kende. Siamese Dream uit 1993 vind ik echter nog veel beter. Dat The Smashing Pumpkins in 1993 tot volle wasdom zouden komen mag achteraf bezien best een wonder worden genoemd. Billy Corgan had na Gish last van een writer’s block, Jimmy Chamberlin kampte met een hardnekkige drugsverslaving en James Iha en D’Arcy Wretzky zaten na hun op de klippen gelopen relatie in een diep dal. Alle ellende maakte het niet makkelijk om een plaat op te nemen, maar het eindresultaat bleek fenomenaal. Siamese Dream is in alle opzichten een monumentale rockplaat vol grootse songs, die het geluid van Gish nog wat verder uitbouwden. In een periode waarin rockbands terug keerden naar de basis, pakten The Smashing Pumpkins juist flink uit, wat de band nog altijd siert. Het resultaat is na al die jaren nog altijd bijzonder indrukwekkend. Net als de Deluxe Edition van Gish, is ook die van Siamese Dream voorzien van veel bonustracks (een cd vol) en live-materiaal (een DVD vol). Het maakt beide heruitgaven tot een must voor liefhebbers van eigenzinnige rockmuziek, tot de meest interessante releases van december en bovendien tot serieuze kanshebbers voor het jaarlijstje in de categorie reissues. Erwin Zijleman