Wie kan er tegenwoordig nog zonder Spotify? Ik ben persoonlijk een groot voorstander van de aanschaf van fysieke producten, want daar heeft de muzikant het meest aan, maar ook ik gebruik Spotify zeer intensief. Spotify is niet meer weg te denken uit de muziekwereld van nu, maar de streaming muziekdienst kwam er niet zomaar. Het Zweedse bedrijf werd aan alle kanten tegengewerkt, maar hield zich staande. Aan de ene kant door goede software, maar ook door het slim afsluiten van contracten, goede marketing en het sluiten van strategische verbonden en allianties. Allemaal mooi beschreven in een boek dat leest als een jongensboek.
Zweden, dat als een van de eerste landen in de wereld een goede infrastructuur had voor het gebruik van het Internet, speelde een belangrijke rol bij de ontwikkeling van platforms waarop illegaal muziek werd aangeboden (The Pirate Bay is Zweeds), maar de ontwikkeling van uTorrent (software voor het peer-to-peer uitwisselen van bestanden) inspireerde de jonge Zweed Daniel Ek ook tot de software die uiteindelijk Spotify zou gaan heten.
Vanuit Stockholm maakte een jong team indruk met software die veel beter werkte dan andere software van dat moment en die de basis vormde voor de streaming muziekdiensten van nu. De software was er misschien snel, maar het legaal aanbieden van muziek ging nog een paar stappen verder. De muziekindustrie moest weinig hebben van het “gratis” aanbieden van muziek, muzikanten zaten er ook niet om te springen en vanuit de VS was er tegenwerking van grote spelers als Jimmy Iovine (Universal) en de al eerder genoemde Steve Jobs.
Spotify huurde juristen in om ingewikkelde overeenkomsten met platenmaatschappijen af te sluiten (zo ingewikkeld dat geen enkele muzikant je kan vertellen wat het streamen van een album hem of haar nu precies oplevert) en uiteindelijk kozen deze platenmaatschappijen eieren voor hun geld. Het alternatief, het illegaal downloaden van muziek, was immers een nog groter kwaad.
Sindsdien bewandelt Spotify een weg vol hobbels en kuilen. Het ene moment zijn er muzikanten die hun albums van het platform halen, het volgende moment zijn er platenmaatschappijen die opnieuw willen onderhandelen over de contracten en dan is er ook nog eens de dreiging van vijandige overnames (Google) of opduikende concurrenten als Tidal, Beats en Apple Music.
Spotify zag projecten mislukken (Spotify TV kwam in eerste instantie te vroeg en werd later ingehaald door Netflix, de mogelijkheid tot het betaald downloaden van hoge kwaliteit downloads bleek niet in trek), maar de muziekdienst staat nog steeds overeind, ondanks het feit dat Spotify door de afdrachten aan de platenmaatschappijen nauwelijks rendabel is (al maakte de beursgang de oprichters van het bedrijf en de werknemers van het eerste uur rijk).
Het wordt allemaal prachtig beschreven in het boek Spotify – Hoe een kleine start-up een miljardenindustrie voor altijd veranderde van de Zweedse onderzoeksjournalisten Sven Carlsson en Jonas Leijonhufvud. Aanrader. Erwin Zijleman