03 november 2018

Marianne Faithfull - Negative Capability

Marianne Faithfull maakt op haar oude dag een van haar beste en meest indrukwekkende platen
The Ballad Of Lucy Jordan was ooit mijn eerste kennismaking met de muziek van Marianne Faithfull. De Britse zangeres was pas 32, maar haar stembanden piepten en kraakten, wat haar muziek een bijzondere lading gaf. De stembanden van Marianne Faithfull kraken inmiddels nog wat meer en haar stem is nog wat donkerder geworden, maar het maakt haar muziek alleen maar stemmiger en indringender. Negative Capability is een donkere maar zeer sfeervolle plaat, waarop Marianne Faithfull de zware thema’s niet schuwt. De instrumentatie is prachtig en past perfect bij het unieke en ontroerende stemgeluid van deze unieke zangeres.


Van Marianne Faithfull verscheen deze week een nieuwe plaat, maar vorige week werden we al getrakteerd op de mooie verzamelaar Come And Stay With Me: The UK 45s 1964-1969 (helaas nog niet te vinden op de streaming media diensten). 

Deze verzamelaar met alle singles die ze in de eerste vijf jaar van haar carrière uitbracht, opent met Marianne Faithfull’s allereerste single As Tears Go By (geschreven door Mick Jagger en Keith Richards). Het is een single die opvalt door een rijke instrumentatie, maar vooral door de heldere, meisjesachtige en wat plechtig klinkende vocalen van een piepjonge Marianne Faithfull. 

Mijn eerste kennismaking met de muziek van de Britse zangeres stamt uit 1979, toen ze het fantastische Broken English uitbracht. In mijn beleving was Marianne Faithfull destijds al aardig op leeftijd, want er zat destijds al meer gruis op haar stembanden dan bij de gemiddelde mijnwerker. Marianne Faithfull was op het moment van de release van Broken English echter pas 32 en was gesloopt door vijftien jaar drank en drugs in de entourage van The Rolling Stones. 

Inmiddels zijn we bijna 40 jaar verder. Marianne Faithfull viert in de laatste dagen van 2018 haar 72e verjaardag en komt op haar 71e met een nieuwe plaat. De Britse zangeres heeft flink wat dalen gekend tijdens haar lange carrière, maar Before The Poison uit 2005, Easy Come Easy Go uit 2008 en met name Give My Love To London uit 2014 vond ik geweldige platen.

Op haar nieuwe plaat, Negative Capability, poseert Marianne Faithfull met een wandelstok. De jaren tellen inmiddels voor de Britse zangeres, en dat hoor je in haar zang en lees je in haar teksten. Haar stembanden kraken inmiddels nog wat meer en haar stem is inmiddels bijna net zo donker als die van Nico, maar met name de manier van zingen verraadt de leeftijd van Marianne Faithfull. Het is zang die vaak de kant van voordragen op gaat, net als Leonard Cohen dat op zijn laatste platen deed. Het zit mij nergens in de weg, integendeel zelfs. 

De nieuwe songs van Marianne Faithfull, die in de meeste gevallen gaan over vergankelijkheid, eenzaamheid, de dood en het leed in de wereld (met een indrukwekkende song over de terroristische aanslagen in Parijs), kunnen wat mij betreft de concurrentie aan met haar beste songs. Ze vallen ook niet uit de toon bij haar debuut single As Tears Go By en het prachtige Witches’ Song van Broken English, waarvan fraaie nieuwe versies zijn gemaakt of bij Dylan’s prachtsong It’s All Over Now, Baby Blue, dat op Negative Capability een Marianne Faithfull song wordt.  

Op haar nieuwe plaat werkt de Britse zangeres wederom samen met producer Rob Ellis en hiernaast zijn er bijdragen van onder andere Nick Cave (die de meeste songs op de plaat prachtig zou kunnen vertolken), Ed Harcourt, Mark Lanegan en The Bad Seeds muzikant Warren Ellis, die met zijn viool zorgt voor prachtige en weemoedige klanken. De instrumentatie is sober maar prachtig en vult de ruimte met herfstachtige klanken, die met name later op de avond uitstekend tot zijn recht komen, maar soms ook een wat spooky karakter hebben.

Het past prachtig bij de wat krakende vocalen, die mij steeds intenser weten te raken dankzij alle emotie en doorleving die Marianne Faithfull in haar stem legt. Diep onder de indruk was ik na de eerste beluistering van Negative Capability en de plaat wordt echt alleen maar mooier en indrukwekkender. De muzikale erfenis van de Britse zangeres was al zeer indrukwekkend, maar wordt met deze nieuwe plaat nog wat imposanter. Erwin Zijleman