Precies een week geleden stond ik stil bij de luxe editie van het debuut van Tori Amos, Little Eartquakes uit 1992. Gelijk met de luxe editie van het debuut van de Amerikaanse singer-songwriter verscheen ook een luxe editie van haar tweede plaat, Under The Pink uit 1994.
In mijn recensie van Little Eartquakes gaf ik aan dat het debuut van Tori Amos nog altijd met kop en schouders boven haar andere platen uitsteekt, maar na herhaalde beluistering van Under The Pink, moet ik die bewering toch wel enigszins relativeren of misschien zelfs wel compleet onderuit halen.
Under The Pink werd in 1994 misschien minder beoordeeld dan het twee jaar eerder zo geprezen debuut, maar blijkt achteraf bezien een hele interessante plaat.
Dat Under The Pink niet zo succesvol was als Little Earthquakes is makkelijk te begrijpen. Waar op het debuut van Tori Amos de mooie luisterliedjes domineerden, is Under The Pink voor een belangrijk deel een stuk experimenteler. Bij beluistering van Little Earthquakes dook de vergelijking met Kate Bush hooguit een enkele keer op, maar bij beluistering van Under The Pink is de associatie met de muziek van Kate Bush vrijwel continu aanwezig.
Op hetzelfde moment werkt Tori Amos op Under The Pink nadrukkelijk aan een eigen geluid. Het is een geluid dat op de platen die zouden volgen niet altijd even goed uit de verf zou komen, maar op Under The Pink valt alles nog op zijn plaats.
Bij beluistering van Little Earthquakes viel me op dat ik de teksten nog vrijwel letterlijk kende en ik ook vrijwel iedere volgende noot foutloos kon voorspellen. Bij Under The Pink is dat veel minder het geval. Ik denk dat ook ik in 1994 teleurgesteld was door de tweede plaat van Tori Amos, maar wat vind ik hem inmiddels mooi.
Natuurlijk mis ik af en toe de mooie en bijzonder indringende luisterliedjes van het debuut van de singer-songwriter uit North Carolina, maar wat staat er veel tegenover. Ook op Under The Pink gaat Tori Amos het gevecht aan met haar inmiddels bekende demonen. Ze doet dit met haar gedreven pianospel en haar expressieve vocalen (die zeker niet door iedereen gewaardeerd worden), maar het is vooral de dosis experiment die van Under The Pink zo’n fascinerende plaat maakt.
Zeker bij eerste beluistering zijn veel van de songs op Under The Pink onnavolgbaar, wordt je gegrepen door de enorme dynamiek van de muziek van Tori Amos, die zowel fluisterzacht als zeer explosief kan zijn, en raakt Tori Amos je diep met de indrukwekkende teksten die overlopen van pijn en ellende.
Sinds de eerste beluistering al weer 21 jaar geleden was eigenlijk alleen de single Cornflake Girl me echt bijgebleven. Het is een van de wat meer toegankelijkere songs op de plaat. Under The Pink heeft er hier zeker meer van, maar het zijn de minder makkelijk te doorgronden tracks die 21 jaar later de meeste indruk maken.
Zoveel indruk dat ik inmiddels begin te twijfelen of Little Earthquakes nog wel alleen op het torenhoge voetstuk staat dat ik ooit voor de plaat heb opgericht. Little Earthquakes zette Tori Amos in 1992 op de kaart als eigenzinnig singer-songwriter, maar het merendeel van deze eigenzinnigheid moest nog komen op Under The Pink, dat ik door deze fraai uitgevoerde luxe editie met fraai bonusmateriaal alsnog heb omarmd als de klassieker die het eigenlijk als sinds 1994 is. Wat een prachtige en vooral ook gedurfde plaat. Schande dat ik dat niet veel eerder heb gehoord. Erwin Zijleman
cd LP