09 december 2018

Richard Swift - The Hex

Het postuum verschenen The Hex is de afgelopen maanden de hemel in geprezen ... en dat is volkomen terecht
Ik waardeerde Richard Swift enorm als producer en veel minder als muzikant, maar uiteindelijk ben ook ik gevallen voor zijn zwanenzang The Hex. The Hex is een buitengewoon fascinerende plaat die je vooral mee terugneemt naar de jaren 60 en 70 en dan vooral naar de met psychedelica verrijkte soul uit de jaren 60. Dat had ik persoonlijk niet gezocht achter Richard Swift, maar wat de Amerikaan laat horen op The Hex is bijzonder indrukwekkend. De Amerikaanse muzikant neemt je mee terug naar vervlogen tijden en voegt in deze tijden iets toe dat er nog niet was. Prachtig.

Richard Swift overleed afgelopen zomer. Hij werd slechts 41 jaar. Richard Swift was een gewaardeerd muzikant, maar ik waardeerde de Amerikaan vooral als producer. Richard Swift tilde in eerste instantie vooral de platen van Damien Jurado naar een hoger plan, maar de afgelopen jaren werd het stapeltje door hem geproduceerde platen steeds hoger en indrukwekkender. Nathaniel Rateliff, Kevin Morby, The Shins, Valerie June, Foxygen; het zijn maar een paar namen die profiteerden van de genialiteit van Richard Swift. 

Als muzikant waardeerde ik Richard Swift veel minder. Op de serie platen die de in California opgegroeide muzikant maakte hoorde ik veel goede ideeën, maar ik vond de platen van Richard Swift ook fragmentarisch en uiteindelijk vaak teveel van het goede. We Are The 21st Century Ambassadors Of Peace & Magic uit 2013 vond ik vooralsnog zijn beste, maar ook dit is zeker geen plaat die ik onder mijn persoonlijke favorieten schaar. 

Ik heb dan ook lang getwijfeld of ik me zou gaan wagen aan de eerder dit jaar postuum uitgebrachte laatste plaat van Richard Swift. De eerder uitgebrachte digitale versie van The Hex heb ik een paar maanden geleden kunnen weerstaan, maar het vorige week verschenen vinyl had op een of andere manier een aantrekkingskracht die bijna niet en uiteindelijk helemaal niet was te weerstaan. 

Hierbij heeft het ongetwijfeld geholpen dat The Hex inmiddels door de muziekpers is onthaald als het meesterwerk van Richard Swift. Ik begon dan ook met veel te hoge verwachtingen aan The Hex van Richard Swift, maar de Amerikaanse muzikant heeft ze waargemaakt. 

The Hex laat zich beluisteren als een tijdreis door een aantal decennia popmuziek met een voorliefde voor de jaren 60. Net als op de vorige platen van Richard Swift hoor ik op The Hex invloeden uit de wat cabareteske Tin Pan Alley, uit de psychedelica, uit de Britse en Amerikaanse gitaarmuziek, maar ik hoor dit keer toch vooral invloeden uit de soul. Het is psychedelisch aandoende soul zoals Marvin Gaye en Curtis Mayfield die in hun beste dagen maakten, maar dan anders. 

De falset stem van Richard Swift is natuurlijk geen typische soulstem en bovendien is de muziek van de Amerikaanse muzikant te veelzijdig om in slechts één hokje te passen. Het ene moment waan je je misschien nog op What’s Going On van Marvin Gaye of Super Fly van Curtis Mayfield, maar op een volgende track kunnen deze klassiekers uit de soul zomaar verruild zijn voor singer-songwriter klassiekers als Sail Away van Randy Newman of Nilsson Schmilsson van Harry Nilsson. 

Het zorgt er voor dat The Hex net zo van de hak op de tak kan springen als de vorige platen van Richard Swift, al klinkt The Hex wat mij betreft consistenter dan alles dat de Amerikaan hiervoor maakte. Ook The Hex laat zich beluisteren als de perfecte soundtrack van de Netflix documentaire The Vietnam War, die me de afgelopen twee weken ruim 18 uur in een wurggreep heeft gehouden, maar Richard Swift prikkelt ook de fantasie in het heden. 

Zijn trieste dood zorgt in de muziekpers logischerwijs voor iets te grote woorden, want of The Hex een meesterwerk of klassieker is zal de tijd moeten leren. Dat het een buitengewoon fascinerende plaat is, die het vroegere werk van de Amerikaan overtreft, is wat mij betreft echter zeker. Ik waardeerde Richard Swift de afgelopen jaren vooral als producer, maar met zijn bijzonder fascinerende zwanenzang overtuigt hij me minstens net zo zeer als muzikant, wat het verlies van zijn talent nog wat groter maakt. Erwin Zijleman

De muziek van Richard Swift is ook verkrijgbaar via bandcamp: https://richardswift.bandcamp.com/album/the-hex.