Ik was wel weer eens toe aan een debuut dat in 45 minuten je hele wereld op zijn kop zet, maar zulke debuten zijn helaas schaars. De uit Londen afkomstige band black midi heeft met Schlagenheim echter zo’n debuut gemaakt. De band uit Londen springt op haar debuut 45 minuten lang van de hak op tak en sleept er zoveel invloeden bij dat het je in eerste instantie duizelt. Al snel valt echter alles op zijn plaats en smeedt black midi een aantal decennia rockmuziek aan elkaar in een geluid dat 1001 associaties oproept, maar tegelijkertijd volkomen uniek klinkt. Het ene moment neemt de band je mee terug naar de vroege jaren 70, het volgende moment word je met flinke kracht het heden in geslingerd. Het klinkt niet alleen fascinerend, maar wordt ook zo verbluffend goed gespeeld dat je bijna van magie mag spreken.
De band uit Londen wordt hier en daar al uitgeroepen tot de sensatie van 2019 of een veel langere periode, terwijl de verering van de band alle kenmerken van een zorgvuldig gecreëerde hype begint te vertonen.
Bij (Britse) hypes ben ik altijd op mijn hoede, maar direct bij eerste beluistering van Schlagenheim kon ik alleen maar meegaan in het enthousiasme van de Britse muziekpers en hun buitenlandse collega’s.
black midi is zoals gezegd een band uit Londen en het is een band waarvan de gemiddelde leeftijd rond de 20 ligt. Jonge honden dus, maar black midi maakt op haar debuut zeker niet de muziek die je van een stel jonge honden verwacht. Schlagenheim is een complex en experimenteel album en het is bovendien een album dat met geen mogelijkheid in een hokje is te duwen.
Het tot dusver meest gebruikte hokje is waarschijnlijk het hokje mathrock, maar dat is er een die mij eerlijk gezegd maar heel weinig zegt en ook niet erg aantrekkelijk in de oren klinkt. Als ik luister naar het debuut van black midi hoor ik in eerste instantie vooral folk en progrock, maar als ik wat langer luister hoor ik ook Krautrock, funk, postpunk, postrock, psychedelica en nog veel meer.
black midi maakt niet alleen muziek die zich niet of nauwelijks in een hokje laat duwen, maar het is ook nog eens muziek die zich lastig of onmogelijk laat vergelijken met de muziek van anderen. Er zijn voor zover ik weet geen andere bands die klinken als black midi, maar dat betekent niet dat er geen hoorbare invloeden opduiken op het debuut van de band uit Londen. Integendeel zelfs. Bij beluistering van Schlagenheim duikt een waslijst aan namen op en deze lijkt bij herhaalde beluistering alleen maar te groeien.
Uit de jaren 70 komen avontuurlijke en experimentele progrock bands als King Crimson en Van der Graaf Generator en ook een beetje Genesis in haar jonge jaren voorbij, maar ik hoor ook regelmatig iets van Talking Heads, iets van Slint of iets van Sonic Youth en kan deze lijst inmiddels aanvullen met de namen van The Fall, Wire, Can, Pere Ubu en Devo. En zo kan ik nog wel even doorgaan en mogelijk zelfs deze hele recensie vullen met namen die opduiken bij beluistering bij het debuut van black midi.
Dat de band bestaat uit een stel jonge honden hoor je wanneer de band stevig tekeer gaat en de noten vol energie uit de speakers laat komen, maar black midi durft ook prachtig gas terug te nemen en verrast dan met bezwerend werk dat mij vooral herinnert aan muziek uit vervlogen tijden.
Voor een stel jonge honden bestaat de band uit zeer getalenteerde muzikanten. Het gitaarwerk op Schlagenheim is vaak onnavolgbaar en varieert van experimenteel, tot hard tot funky, maar de meeste bewondering wordt toch afgedwongen door de piepjonge drummer van de band, die de meest complexe ritmes uit zijn handen en voeten laat komen.
De muziek van black midi is een vat vol tegenstrijdigheden, dat zich met de lichtsnelheid verplaatst door genres en de tijd. Soms springt de band uit Londen zo snel van de hak op de tak dat het je duizelt, maar zeker na enige gewenning zit je alleen maar op het puntje van je stoel, om maar niets te hoeven missen van het geweldige debuut van black midi.
Het nadeel van een album als Schlagenheim is dat het zo moeilijk te beschrijven is dat een recensie mogelijk weinig muziekliefhebbers zal aanspreken. Mijn advies is dan ook om al het bovenstaande te vergeten en met je eigen referentiekader te beginnen aan de beluistering van Schlagenheim van black midi. Grote kans dat je met hele andere namen en invloeden op de proppen komt, maar de kans is ook groot dat je, net als ik, compleet van je sokken wordt geblazen door dit in alle opzichten fascinerende debuut. Erwin Zijleman