Roxy Music - The Complete Studio Recordings (box-set)

Het is dit jaar precies 40 jaar geleden dat het legendarische debuut van Roxy Music verscheen. Het is de aanleiding voor de release van de in stemmig zwart uitgevoerde box-set The Complete Studio Recordings. De acht studioplaten die de band gedurende haar bestaan uitbracht heb ik allemaal op LP in de kast staan, maar met uitzondering van Avalon, de zwanenzang van de band uit 1982, had ik ze al heel lang niet meer gehoord. Ik had eerlijk gezegd niet verwacht dat The Complete Studio Recordings razendsnel uit zou groeien tot een ware schatkist, maar de platen in de box (allemaal uitgevoerd als fraai digi-pack), blijven me maar verbazen met muziek die zijn tijd heel ver vooruit was en enorm veel invloed heeft gehad op de popmuziek van de afgelopen 30 jaar. De komende week wil ik daarom uitgebreid stil staan bij deze fraaie release, die overigens voor een bijzonder gunstige prijs in de winkel ligt. Vandaag besteed ik aandacht aan de geschiedenis van Roxy Music en beschrijf ik kort de inhoud van de box. Later deze week ga ik uitvoeriger in op de eerste vijf studioplaten van de band, waarna in een tweede artikel de laatste drie platen plus het bonusmateriaal aan bod komen.

Laat ik beginnen met de geschiedenis van de band. Roxy Music werd in 1971 opgericht door zanger Bryan Ferry en bassist Graham Simpson. In het eerste jaar zag Bryan Ferry de nodige muzikanten komen en gaan (onder wie medeoprichter Simpson, die nog wel op het debuut te horen zou zijn), maar in 1972 kreeg de band een min of meer vaste samenstelling bestaande uit zanger Bryan Ferry, gitarist Phil Manzanera, saxofonist Andy MacKay,  drummer Paul Thompson en toetsenist Brian Eno. Het leverde in 1972 een titelloos debuut op dat inmiddels in de boeken staat als een van de meest legendarische debuten uit de geschiedenis van de popmuziek. Op haar debuut maakt Roxy Music muziek die tot dat moment nog niet gemaakt was. Roxy Music (1972) laat een opvallende mix van pop, art-rock, glamrock en avant garde horen, waarin de glamoureuze Bryan Ferry continu de strijd aan gaat met de excentrieke Brian Eno, die de naar popmuziek refererende songs van Bryan Ferry voorziet van eigenzinnige elektronische accenten. Het bijzondere gitaarspel van Phil Manzanera en de warme saxofoon klanken van Andy Mackay completeren het unieke geluid van de band. Het is een geluid dat een onuitwisbare invloed zou hebben op talloze bands die in de jaren 70, 80 en 90 doorbraken naar een groot publiek. Het debuut van de band werd binnen een jaar gevolgd door het nog veel indrukwekkendere For Your Pleasure. De plaat met wederom een fotomodel op de hoes zou de laatste plaat zijn met Brian Eno, maar op For Your Pleasure tillen Eno en Ferry elkaar nog naar grote hoogten. For Your Pleasure ligt in het verlengde van het debuut, maar laat op alle terreinen groei horen. Het is volgens velen de beste plaat van de band en daar valt wel wat voor te zeggen. Op het eveneens in 1973 verschenen Stranded is Brian Eno vervangen door toetsenist en violist Eddie Jobson (die later vorm zou geven aan de band U.K.) en is vergeleken met de eerste twee platen een veel toegankelijker geluid te horen. Toch is Stranded, waarop Roxy Music hoorbaar zoekende is, een sterke plaat die niet al teveel onder doet voor de eerste twee platen van de band. Op het in 1974 verschenen Country Life steekt Roxy Music weer in een blakende vorm. De plaat, die ook flink wat stof deed opwaaien vanwege de hoes, ligt in het verlengde van Stranded en laat het inmiddels uit duizenden herkenbare Roxy Music geluid horen. De band schrijft ten tijde van Country Life haar beste songs, waardoor ook de vierde plaat van Roxy Music moet worden gerekend tot het beste dat de band gemaakt heeft. Dat geldt op zich ook voor het in 1975 verschenen Siren; een plaat waarop Bryan Ferry een succesvolle greep naar de macht doet, wat resulteert in een wat meer pop georiënteerde plaat met geweldige songs. Siren wordt in 1976 gevolgd door de fascinerende live-plaat Viva!, de enige live-plaat van de band die niet had misstaan in dit boxje, maar vervolgens raakt de klad er wat in.  De volgende studioplaat van Roxy Music verschijnt pas in 1979 en wordt neergesabeld door de critici. Manifesto klinkt als een studioplaat van Bryan Ferry en flirt opzichtig met invloeden uit de disco. Ik was zelf nooit onder de indruk van Manifesto, maar vind de plaat bij de nieuwe kennismaking helemaal niet zo slecht, al is de plaat een stuk minder dan zijn vijf voorgangers. Het in 1980 verschenen Flesh & Blood wordt gezien als de zwakste Roxy Music plaat, maar zelf heb ik altijd een zwak gehad voor de plaat met soulvolle en radiovriendelijke popmuziek. Het in 1982 verschenen Avalon wordt juist weer gerekend tot de sterkste platen van de band en dat is niet onterecht. Avalon is een prachtige sfeervolle plaat met stemmige muziek en ijzersterke songs. Het is een plaat die zeer deed uitzien naar een opvolger, maar die zou helaas nooit verschijnen, waarmee na slechts tien jaar een eind kwam aan het studio oeuvre van Roxy Music. The Complete Studio Recordings bevat als bonus nog twee cd’s met fraaie extra’s waaronder singles, B kantjes en alternatieve mixen. The Complete Studio Recordings van Roxy Music is een mooi compact boxje vol grootse muziek. Het studio oeuvre van Roxy Music bevat minimaal 5 meesterwerken, waardoor het werk van de band eigenlijk in geen enkele platenkast mag ontbreken. De afgelopen decennia was het werk van de band niet heel ruim voorradig op cd, maar met The Complete Studio Recordings haal je de schade in een keer in en doe je dit ook nog eens voor een hele gunstige prijs. Ik kan het iedere muziekliefhebber van harte aanbevelen. Nog even wachten op de uitgebreide recensies van de platen in de box kan natuurlijk ook. Deze staan later deze week online. Erwin Zijleman