11 september 2018

Spiritualized - And Nothing Hurt

Verrassend sterke terugkeer van een band met een 90s klassieker op haar naam
De Britse band Spiritualized heeft met Ladies And Gentlemen… We Are Floating In Space een onbetwiste 90s klassieker op haar naam staan, maar wist het niveau van deze plaat helaas nooit meer te benaderen. Tot nu dan. And Nothing Hurt rijgt op buitengewoon fascinerende wijze genres aan elkaar en betovert, bedwelmt en intrigeert. De band doet dit met een plaat vol flarden van de roemruchte klassieker uit 1997, maar gelukkig slaat Spiritualized ook nieuwe wegen in en verkent het bovendien op fascinerende wijze de archieven van de popmuziek. Het levert de ijzersterke plaat op die ik echt niet meer van Spiritualized had verwacht.


In 1997 kwam ik in de lokale platenzaak Ladies And Gentlemen… We Are Floating In Space van de Britse band Spritualized tegen. Ik kocht de plaat in eerste instantie vooral vanwege de bijzondere verpakking. De plaat zag er uit als een doosje medicijnen, inclusief doordrukstrip en bijsluiter. 

De derde plaat van de band rond Jason Pierce bleek echter ook in muzikaal opzicht zeer de moeite waard en groeide uit tot jaarlijstjesplaat en uiteindelijk zelfs tot een 90s klassieker. 

Spiritualized maakte sindsdien nog een viertal platen, die zeker niet slecht waren, maar de pure magie van Ladies And Gentlemen… We Are Floating In Space ontbrak, waardoor geen van de platen van de band met Jason Pierce als enige constante factor echt bleef hangen. 

Ik had dan ook geen hoge verwachtingen rond het vorige week verschenen And Nothing Hurt, maar wat is het een goede, nee verpletterende plaat geworden. Direct in de openingstrack A Perfect Miracle betovert Jason Pierce de luisteraar met een bijna overdadig vol klinkende track vol blazers en strijkers, maar ook een eenvoudig akkoord op de ukelele. Het doet niet alleen denken aan de muziek waarmee Spiritualized ooit opdook, maar ook flarden Mercury Rev, The Flaming Lips en Eels komen uit de speakers, net als invloeden van The Beatles en misschien nog wel meer The Kinks in hun meest psychedelische jaren. 

A Perfect Miracle is een track die meedogenloos betovert en je compleet van je sokken blaast, maar ook als Spiritualized in de tweede track flink gas terug neemt en invloeden van Pink Floyd en wederom The Beatles combineert met flink wat blazers intrigeert de sprookjesachtige muziek van de band rond Jason Pierce genadeloos. 

De Brit had naar verluidt geen enorm budget tot zijn beschikking, maar dat is geen moment te horen op And Nothing Hurt. De plaat klinkt alsof tientallen muzikanten de studio in zijn gedoken en kosten nog moeite zijn gespaard om het rijke en veelkleurige geluid zo trefzeker mogelijk uit de speakers te krijgen. Het is iets wat Jason Pierce in het verleden wel deed, maar dit keer moest hij vooral vertrouwen op moderne technologie. Met succes.

Na twee tracks was ik al hopeloos verliefd op de nieuwe plaat van de band die in 1997 zo’n prachtplaat afleverde, maar And Nothing Hurt wordt alleen maar mooier en indrukwekkender. Ook als Jason Pierce het aantal toeters en bellen flink reduceert maakt hij indruk met een prachtig gitaarliedje, dat later toch weer wordt voorzien van zoveel accenten dat het je duizelt. 

Overdaad schaadt, maar van overdaad is geen sprake op deze plaat. Alles lijkt functioneel en alles draagt bij aan de grootsheid van de songs op de plaat. Het is grootsheid die fraai wordt gecombineerd met melancholie, die de bijna Phil Spector achtige productie van de plaat voorziet van gevoel. 

Psychedelica staat centraal op And Nothing Hurt, maar Jason Pierce sleurt er ook invloeden uit onder andere de blues, gospel, Britpop en rock bij. Alles komt met zoveel kracht en passie uit de speakers dat de spreekwoordelijke mokerslag nooit ver weg is, maar Spiritualized kan ook zomaar ingetogen en intiem klinken, of opeens zeer stevig rocken. 

Qua invloeden en instrumentatie is And Nothing Hurt soms een vat vol tegenstrijdigheden, maar uiteindelijk overwint de schoonheid en die schoonheid is groot en soms bijna onwerkelijk. Ik had van Jason Pierce na al die jaren echt geen meesterwerk meer verwacht, maar de Brit heeft dit meesterwerk wel gemaakt. “A glorious sonic daydream” noemt de Britse kwaliteitskrant The Guardian het. Niets van gelogen. Erwin Zijleman