Na het lezen van een Miles Davis biografie wilde rootsmuzikant Dave Alvin eens wat anders en ging hij op zoek naar geschikte muzikanten voor de gelegenheidsband The Third Mind. Toen hij deze gevonden had dook het gezelschap de studio in voor een bezwerend album vol invloeden uit de psychedelica, jazzrock, bluesrock en folkrock, om maar eens een aantal invloeden te noemen. Er wordt druk geëxperimenteerd en geïmproviseerd, maar omdat The Third Man heeft gekozen voor een aantal covers zijn er wel degelijk grenzen. Binnen deze grenzen schiet het gelukkig alle kanten op en valt er verschrikkelijk veel te genieten. Mooi project.
Voor zijn nieuwe project, The Third Mind, liet Dave Alvin zich inspireren door de Miles Davis biografie So What van John Szwed. In deze biografie wordt uitgebreid beschreven hoe Miles Davis in de vroege jaren 70 een baanbrekend album als Bitches Brew maakte. Experimenteren en improviseren speelde hierbij een belangrijke rol en na het lezen van het boek wilde Dave Alvin ook wel eens met deze werkwijze aan de slag.
Hij vond geschikte medemuzikanten in Victor Krummenacher (Cracker, Camper Van Beethoven), David Immerglück (Cracker, Counting Crows), Michael Jerome (John Cale, Richard Thompson) en singer-songwriter Jesse Sykes, waarna samen met een beperkt aantal gastmuzikanten het titelloze debuut van The Third Mind werd opgenomen.
Met het debuut van The Third Mind begeeft Dave Alvin zich ver buiten zijn tot dusver bekende comfort zone. Het debuut van de band klinkt hier en daar bluesy, maar je hoort toch vooral invloeden uit de psychedelica, jazzrock, folkrock en experimentele rockmuziek. Het debuut van The Third Mind bevat zes tracks die in lengte variëren van bijna drie tot ruim zestien minuten. De wat langer uitgesponnen tracks zijn in de meerderheid en dit past ook wel bij de muziek die The Third Mind maakt.
Het debuut van de gelegenheidsband bevat vooral covers en het zijn covers die aansluiten bij de genres die op het album worden verkend en bij de decennia die de meeste invloeden hebben aangereikt. Met covers van songs van Alice Coltrane, Fred Neil, Tim Rose, The Paul Butterfield Blues Band en The 13th Floor Elevators neemt The Third Mind je mee terug naar de jaren 60 en 70 en de eigen compositie op het album sluit hier goed bij aan.
The Third Mind maakt op haar debuut zich langzaam voortslepende muziek vol bezwering. Door de keuze voor een aantal bestaande songs lag de richting van de muziek van The Third Mind voor een belangrijk deel vast, waardoor de band wel wat ruimte heeft voor experiment en improvisatie, maar niet al teveel afdwaalt.
Het geluid van The Third Mind is heerlijk zweverig, maar zeker bij beluistering met de koptelefoon hoor je ook het ene na het andere muzikale hoogstandje. De psychedelische gitaarlijnen op het album zijn van een bedwelmende schoonheid, waarna de synthesizers je nog wat verder richting dromenland helpen. Vocalen spelen op het grootste deel van het album een ondergeschikte rol, maar wanneer Dave Alvin zingt, kleurt de stem van Jesse Sykes, die de hoofdrol vertolkt in het fraaie Morning Dew, hier prachtig bij.
Het debuut van The Third Mind is een album dat ook makkelijk in de jaren 60 of 70 gemaakt had kunnen worden en staat vol muziek die tegenwoordig nauwelijks meer wordt gemaakt, want waar hoor je nog een jam van ruim 16 minuten vol indrukwekkend gitaargeluid? Je moet er even voor gaan zitten, maar hierna kun je alleen maar concluderen dat het debuut van gelegenheidsband The Third Mind een bijzonder geslaagd experiment is. Erwin Zijleman