10 september 2012
ZZ Top - La Futura
De vergrijzing slaat ook in de popmuziek momenteel hard toe. Een ieder die een jaar of twintig geleden zou hebben beweerd dat in 2012 menig 70-plusser een prima plaat zou afleveren, had ik zonder twijfel voor gek verklaard, maar ondertussen doet de oudere garde het prima. De leden van ZZ Top zagen er 30 jaar geleden al oud uit, maar naderen inmiddels dan echt de pensioengerechtigde leeftijd. Het laatste wapenfeit van de band kwam tot voor kort uit 2003 (Mescalero), maar met het deze week verschenen La Futura laten de drie Texanen horen dat ze nog lang niet versleten zijn. ZZ Top heeft een vreemde carrière achter de rug. De band werd in 1970 opgericht en maakte gedurende de jaren 70 haar beste platen (met name Tres Hombres uit 1973 en Degüello uit 1979). Op deze platen maakte de band een mix van traditioneel aandoende bluesrock, boogierock en Southern Rock, die het vooral in de Verenigde Staten goed deed. Aan het begin van de jaren 80 werd het geluid van ZZ Top flink opgepoetst. Het geluid van de band werd verrijkt met een flinke bak elektronica, lange jamsessies werden ingekort tot perfecte popsongs van 3 minuten en het tempo werd min of meer vastgelegd op 120 beats per minuut. Een serie uitgekiende videoclips en de impact van de op dat moment net gestarte clipzender MTV deden de rest. Het in 1983 uitgebrachte Eliminator leverde meerdere hitsingles op (waaronder Gimme All Your Lovin’, Legs en Sharp Dressed Man) en ging miljoenen keren over de toonbank. Na Elminator deed ZZ Top een aantal wanhopige pogingen om het verworven succes vast te houden (wat alleen met Afterburner uit 1985 nog enigszins lukte), waarna de band aan het eind van de jaren 90 terugkeerde naar het oorspronkelijke ZZ Top geluid. Dat heeft de band een uitstekende live-reputatie opgeleverd, maar de platen vielen keer op keer flink tegen. Dat moet gaan veranderen met het door niemand minder dan Rick Rubin geproduceerde La Futura en de kans dat deze missie gaat slagen lijkt me aanzienlijk. Rubin wist al eerder muzikanten op leeftijd te inspireren tot grootse daden (met Johnny Cash als meest aansprekende voorbeeld) en stuwt ook ZZ Top naar grote hoogten. De band bereikt deze hoogten door te doen waar het inmiddels ruim 40 jaar goed in is; lekkere bluesy rockmuziek zonder poespas maken. De titel van de nieuwe plaat van ZZ Top suggereert misschien dat de band vooruit kijkt, maar in muzikaal opzicht blikt de band vooral terug. Op La Futura behoren de flirts met gelikte popmuziek tot het verleden en keert de band terug naar het geluid van haar eerste platen. Dat klinkt niet alleen bijzonder lekker, maar na al die jaren ook fris en energiek en tegelijkertijd rauw en doorleefd. In een tijd waarin bluesy rockmuziek floreert en jonge honden de aandacht trekken, laat ZZ Top horen dat de oudjes het minstens net zo goed en misschien zelfs wel beter kunnen. Het levert een fantastische plaat op. Erwin Zijleman