Een tip op de steeds waardevoller wordende muzieksite musicmeter.nl attendeerde me onlangs op Tincian van 9Bach.
9Bach is een band uit Noord-Wales die hele bijzondere muziek maakt. Dat bijzondere wordt voor een belangrijk deel bepaald door de teksten, die in het Welsh (Cymraeg) worden gezongen. Een enkeling zal de taal misschien kennen van het album (Mwng) waarop de Super Furry Animals zich volledig tot het Welsh beperkten en verder raakt de taal stevig aan het Iers-Gaelisch, dat in het verleden vaak door Clannad werd gebruikt. Het is een taal die geen enkel aanknopingspunt biedt, maar het is ook een taal die zich prima leent voor het maken van muziek.
Het eerder genoemde Clannad is ook direct belangrijk vergelijkingsmateriaal voor de muziek van 9Bach, dat net als Clannad flink wat invloeden uit de Keltische volksmuziek en de New Age verwerkt in haar muziek.
Net als Clannad beschikt 9Bach bovendien over een zeer getalenteerde zangeres. Deze zangeres, Lisa Jen, beschikt over een prachtig en opvallend helder stemgeluid en een bijzondere techniek. In eerste instantie deed Tincian me door de zang vooral denken aan Portugese Fado platen die ik in huis heb, al zet de afwijkende instrumentatie je bij deze vergelijking keer op keer op het verkeerde been.
Deze instrumentatie gaat een stuk verder dan hetgeen dat gebruikelijk is in de Keltische volksmuziek en de New Age. 9Bach verwerkt ook op subtiele wijze elektronica in haar muziek en experimenteert hiernaast flink met het combineren van meerdere lagen vocalen (wat één keer een bijna Laurie Anderson achtige song oplevert).
Zeker wanneer de elektronica wat zwaarder wordt aangezet en wordt gekozen voor opvallende ritmes, doet Tincian me in muzikaal opzicht voorzichtig denken aan Portishead in haar meest ingetogen momenten, maar door de totaal andere vocalen blijft er van deze vergelijking uiteindelijk weinig overeind. Tincian roept bij beluistering constant meerdere associaties op (ik moet ook nog steeds heel vaak aan Kate Bush denken), maar de muziek van 9Bach is uiteindelijk uniek.
Je zou verwachten dat muziek met teksten in een absoluut niet te volgen taal veel tijd nodig heeft, maar dat valt in de praktijk erg mee. Ik was eigenlijk direct bij eerste beluistering verkocht en koester Tincian van 9Bach sindsdien.
De kracht van de muziek van 9Bach schuilt voor een belangrijk deel in de prachtige stem van Lisa Jen, maar de avontuurlijke instrumentatie, die steeds weer anders maar altijd verrassend klinkt en uiteindelijk ook opvalt door prachtige gitaarlijnen en onnavolgbare pianoloopjes, draagt zeker bij aan het bijzondere effect dat de muziek van 9Bach sorteert.
Omdat 9Bach niet goed of eigenlijk helemaal niet in een hokje valt te duwen, zal het niet meevallen om aandacht te trekken met Tincian, maar deze plaat verdient echt een zetje in de rug. 9Bach maakt op Tincian immers avontuurlijke en tegelijkertijd wonderschone muziek. Het is muziek die zijn gelijke niet kent, die eenvoudig overtuigt en vervolgens nog heel lang beter wordt.
Absoluut één van de meest bijzondere platen van het moment dus en als je het mij vraagt ook één van de beste. Ik heb mijn voordeel gedaan met de fraaie tip op MusicMeter (Willem bedankt) en dit verdient navolging. Op grote schaal. Erwin Zijleman