Antony & The Johnsons - Swanlights
Precies tien jaar geleden verscheen het titelloze debuut van Antony & The Johnsons. De plaat zette Antony Hegarty op de kaart als cultmuzikant, maar brak verder geen potten. Dat veranderde met het in 2005 verschenen I’m A Bird Now, dat in brede kring werd onthaald en hoog eindigde in menig jaarlijstje. Ook voor de derde plaat, het vorig jaar verschenen The Crying Light, namen Antony & The Johnsons weer ruimschoots de tijd, maar het resultaat was wederom wonderschoon. Swanlights verschijnt na een betrekkelijk korte onderbreking van anderhalf jaar en laat een inmiddels bekend geluid worden. Ook het geluid op Swanlights wordt immers weer grotendeels bepaald door het bijzondere stemgeluid van Antony Hegarty en de bijzonder fraaie strijkersarrangementen van Nico Muhly. Toch gaat het te ver om Swanlights meer van hetzelfde te noemen. Aan het recept is weliswaar niet zo heel veel veranderd, maar de muziek van Antony & The Johnsons is nog altijd zo uniek en eigenzinnig dat Swanlights uiteindelijk toch weer een totaal andere plaat is dan The Crying Light. Swanlights is vooral een plaat van contrasten. Dat hoor je bijvoorbeeld wanneer Björk komt opdraven voor een duet en twee van de meest eigenzinnige stemmen uit de popmuziek elkaar prachtig blijken te versterken (het is meteen een van de hoogtepunten van de plaat), maar ook het vrijwel continue contrast tussen prachtige arrangementen en een gevarieerd gebruik van instrumenten aan de ene kant en een toch behoorlijk sober en intiem geluid aan de andere kant bepaalt nadrukkelijk het geluid op Swanlights. Ook op Swanlights maken Antony & The Johnsons weer muziek die volledige aandacht vereist, maar desondanks duurt het even voor je de vierde plaat van de band volledig hebt doorgrond. Of het kwartje vervolgens valt durf ik niet te voorspellen. Ook op Swanlights maken Antony & The Johnsons weer muziek waar je van houdt of die je verafschuwt. De een gruwelt van Antony’s stem en de grote dosis dramatiek in zijn muziek; de ander dompelt zich keer op keer onder in de prachtige klanken en de avontuurlijke songstructuren. Zelf neem ik nog altijd een tussenpositie in; er zijn dagen dat ik vreselijk kan genieten van deze prachtige plaat, maar soms vind ik het ook allemaal net wat teveel. Het feit dat de blaadjes vallen en de temperaturen het vriespunt naderen speelt wel nadrukkelijk in Antony’s voordeel; juist de laatste paar dagen blijft Swanlights immers maar terugkeren in mijn cd-speler en blijft de plaat maar groeien. Erwin Zijleman
Precies tien jaar geleden verscheen het titelloze debuut van Antony & The Johnsons. De plaat zette Antony Hegarty op de kaart als cultmuzikant, maar brak verder geen potten. Dat veranderde met het in 2005 verschenen I’m A Bird Now, dat in brede kring werd onthaald en hoog eindigde in menig jaarlijstje. Ook voor de derde plaat, het vorig jaar verschenen The Crying Light, namen Antony & The Johnsons weer ruimschoots de tijd, maar het resultaat was wederom wonderschoon. Swanlights verschijnt na een betrekkelijk korte onderbreking van anderhalf jaar en laat een inmiddels bekend geluid worden. Ook het geluid op Swanlights wordt immers weer grotendeels bepaald door het bijzondere stemgeluid van Antony Hegarty en de bijzonder fraaie strijkersarrangementen van Nico Muhly. Toch gaat het te ver om Swanlights meer van hetzelfde te noemen. Aan het recept is weliswaar niet zo heel veel veranderd, maar de muziek van Antony & The Johnsons is nog altijd zo uniek en eigenzinnig dat Swanlights uiteindelijk toch weer een totaal andere plaat is dan The Crying Light. Swanlights is vooral een plaat van contrasten. Dat hoor je bijvoorbeeld wanneer Björk komt opdraven voor een duet en twee van de meest eigenzinnige stemmen uit de popmuziek elkaar prachtig blijken te versterken (het is meteen een van de hoogtepunten van de plaat), maar ook het vrijwel continue contrast tussen prachtige arrangementen en een gevarieerd gebruik van instrumenten aan de ene kant en een toch behoorlijk sober en intiem geluid aan de andere kant bepaalt nadrukkelijk het geluid op Swanlights. Ook op Swanlights maken Antony & The Johnsons weer muziek die volledige aandacht vereist, maar desondanks duurt het even voor je de vierde plaat van de band volledig hebt doorgrond. Of het kwartje vervolgens valt durf ik niet te voorspellen. Ook op Swanlights maken Antony & The Johnsons weer muziek waar je van houdt of die je verafschuwt. De een gruwelt van Antony’s stem en de grote dosis dramatiek in zijn muziek; de ander dompelt zich keer op keer onder in de prachtige klanken en de avontuurlijke songstructuren. Zelf neem ik nog altijd een tussenpositie in; er zijn dagen dat ik vreselijk kan genieten van deze prachtige plaat, maar soms vind ik het ook allemaal net wat teveel. Het feit dat de blaadjes vallen en de temperaturen het vriespunt naderen speelt wel nadrukkelijk in Antony’s voordeel; juist de laatste paar dagen blijft Swanlights immers maar terugkeren in mijn cd-speler en blijft de plaat maar groeien. Erwin Zijleman