Therapy? - Troublegum, Deluxe Edition

De Noord-Ierse band Therapy? werd in 1989 geformeerd in Belfast en is tot op de dag van vandaag actief. Als ik aan Therapy? denk, denk ik eigenlijkmaar aan één ding: Troublegum. De vierde plaat van Therapy? verscheen precies twintig jaar geleden, was tien klassen beter dan zijn drie voorgangers en was ook tien klassen beter dan alle platen die de band nog zou maken (en dat waren er als ik goed heb geteld nog een stuk of tien). Troublegum sloeg twintig jaar geleden in als een bom en dat merken we twee decennia later nog steeds. Tot Troublegum was Therapy? een aardige live band, maar ook niet meer dan dat. Ook na Troublegum was Therapy? een aardige live band en niet veel meer dan dat, maar met Troublegum leverde de band een ware klassieker af. Veertien songs van twee tot hooguit vier minuten en veertien keer recht voor zijn raap. Troublegum bevatte de rauwe energie van de punk, maar Therapy? beheerste ook het kunstje van het maken van een perfecte rocksong. Later zou Therapy? complexere muziek gaan maken, maar op Troublegum regeerde de eenvoud. In jaren waarin de Amerikaanse grunge de rockmuziek domineerde leken de Britse bands geen antwoord te hebben op al het Amerikaanse gitaargeweld, maar de aanval van Therapy? was vlijmscherp en loeihard. In 1994 was Belfast niet bepaald de plek waar je op wilde groeien als puber en dat is te horen op Troublegum. De plaat loopt over van frustratie en emotie en is een trefzekere aanval op alles wat het leven in Belfast in de jaren 90 zo kleurloos en onzeker maakte. Ik heb lange tijd gedacht dat Troublegum niet veel meer was dan de juiste plaat op het juiste moment, maar na beluistering van de recent verschenen Deluxe Edition van Troublegum, kan ik concluderen dat het meesterwerk van Therapy? nog altijd staat als een huis. Deze Deluxe Edition is voorzien van heel veel bonusmateriaal, maar eigenlijk draait het ook na twintig jaar nog steeds om maar één ding: de veertien songs van Troublegum. Het is niet heel makkelijk om te beschrijven wat er zo goed is aan deze plaat. Therapy? klinkt op Troublegum nog niet als een hele ervaren band, de teksten zijn soms bijna puberaal en in muzikaal opzicht gaat het allemaal niet heel ver, maar op één of andere manier komt deze plaat aan als een mokerslag en als je eenmaal geraakt bent ben je helemaal verkocht. Dat was ik twintig jaar geleden bij mijn eerste kennismaking met Troublegum en dat was ik bij eerste beluistering van de luxe editie van de plaat een paar dagen geleden. Therapy? zou uiteindelijk flink wat invloed hebben op jonge Britse bands. En dan vooral vanwege het lef om de synths aan de kant te schrijven en weer muziek te maken die was geschoeid op de heilige drie-eenheid bas, gitaar en drums. Troublegum was een muzikaal statement dat een hele generatie heeft gevormd, net zoals Nirvana’s Nevermind dat drie jaar eerder had gedaan. Nevermind is de afgelopen jaren meerdere malen bejubeld als de belangrijkste en beste rockplaat van de jaren 90 of zelfs de afgelopen 25 jaar, maar Troublegum leek tot voor kort een vergeten plaat. Dat kan, nee dat moet, veranderen met de fraaie reissue die nu is verschenen. Nooit van Troublegum van Therapy? gehoord? Laat je verrassen, maar ik waarschuw je, deze plaat kan hard, nee keihard, aan komen. Heerlijk. Nog steeds. Erwin Zijleman