In 2008 verscheen vrijwel uit het niets het debuut van Fleet Foxes. Het debuut van de band uit Seattle, Washington, verraste met betoverend mooie folksongs en flink wat echo’s uit het verleden.
Door de meerstemmige zang lag de vergelijking met Crosby, Stills & Nash het meest voor de hand, maar de titelloze eerste plaat van Fleet Foxes herinnerde ook aan roemruchte platen van onder andere Fairport Convention, The Beach Boys en Simon & Garfunkel.
De band uit Seattle verwerkte deze invloeden in songs die je na één keer horen dierbaar waren en het was dan ook niet verrassend dat de plaat in flinke aantallen over de toonbank ging en aan het eind van 2008 in flink wat jaarlijstjes in de hogere regionen opdook.
Op het na een pauze van drie jaar verschenen Helplessness Blues ging Fleet Foxes in 2011 verder waar het debuut drie jaar eerder was opgehouden en maakte het opnieuw indruk met prachtige folksongs, die hier en daar voorzichtig het experiment opzochten.
Sinds Helplessness Blues is het precies zes jaar stil gebleven. Lang leek het er op dat de band rond voorman Robin Pecknold er het bijltje bij neer zou gooien, maar de laatste maanden waren er toch weer flink wat geruchten over een nieuwe plaat van Fleet Foxes. Volgens deze geruchten zou Fleet Foxes volledig hebben gebroken met de indie-folk van de eerste twee platen en zou de band de progrock hebben omarmd.
Nu Crack-Up eindelijk is verschenen blijkt het allemaal wel mee te vallen. Een ieder die op zoek gaat naar invloeden uit de progrock, zal op Crack-Up hier en daar wat invloeden van de vroege platen van Yes ontwaren, maar op hoofdlijnen heeft Fleet Foxes een plaat gemaakt die een logisch vervolg is op het zes jaar oude Helplessness Blues.
Ook op Crack-Up maakt Fleet Foxes muziek die in het hokje indie-folk past en zijn er flarden te horen van de grote platen van Crosby, Stills & Nash en Fairport Convention. In vocaal opzicht doet het me wat meer denken aan Simon & Garfunkel, terwijl in muzikaal opzicht meer invloeden van The Beach Boys hoorbaar zijn.
Fleet Foxes verrast ook op Crack-Up weer met hele mooie songs, maar het zijn songs die weer net wat dieper graven dan op de vorige plaat van de band. Fleet Foxes zoekt op Crack-Up nog veel nadrukkelijker dan op de vorige plaat het experiment. De songs op de plaat zitten vol dynamiek en verrassing, Ingetogen passages worden afgewisseld met eclectische passages en met name in de passages waarin de vocalen ontbreken verkent Fleet Foxes nieuwe wegen.
Hier en daar is zoals gezegd een vleugje progrock te horen, maar invloeden uit de psychedelica zijn veel duidelijker aanwezig. In 55 minuten komen 11 tracks voorbij en met name de wat langere tracks op de plaat moet je meerdere keren horen voor je ze op de juiste waarde kunt schatten.
De experimenteerdrift van Fleet Foxes moet ook direct wat gerelativeerd worden. Hier en daar wordt de plaat al vergeleken met platen waarop het roer volledig werd omgegooid als Radiohead’s Kid A of Wilco’s Yankee Hotel Foxtrot, maar dat vind ik wat overdreven. Fleet Foxes zoekt zeker het experiment, maar heeft haar vertrouwde geluid behouden.
Het is een geluid dat dankzij de vernieuwende impulsen de afgelopen 9 jaar alleen maar mooier en interessanter is geworden, zodat de niet meer verwachte comeback van Fleet Foxes er een is om heel blij van te worden. Erwin Zijleman