Omdat de plaat ter ere van de release op vinyl een week of twee geleden, de afgelopen weken nogmaals de hemel in werd geprezen, ben ik eindelijk maar eens gaan luisteren naar het debuut van Sevdaliza en wat is het een bijzondere en fascinerende plaat.
Daar zijn ze inmiddels ook ver buiten de Nederlandse landsgrenzen achter, want zelfs het invloedrijke Pitchfork heeft het debuut van Sevdaliza inmiddels overladen met superlatieven.
Daar valt echt helemaal niets op af te dingen, want Sevdaliza maakt bijzondere, nee unieke muziek. Het is muziek die tot dusver vooral het etiket triphop krijgt opgeplakt. Daar valt wel wat voor te zeggen, want de bijzondere instrumentatie op de plaat en de lome ritmes doen wel wat denken aan de muziek waarmee Portishead in de jaren 90 zoveel opzien baarde.
Als ik ISON vergelijk met het legendarische debuut van Portishead, valt op dat Sevdaliza haar debuut heeft voorzien van een moderner en gevarieerder geluid dan Portishead destijds deed. Het elektronische klankentapijt op ISON is zwaar aangezet en valt op door loodzware ritmes. Het is een behoorlijk experimenteel geluid, dat zeker bij eerste beluistering veel vraagt van de luisteraar.
Het geluid op het debuut van Sevdaliza is aan de ene kant zwaar aangezet, maar klinkt ook ruimtelijk. Het is een geluid dat uiteindelijk volledig in dienst staat van het fascinerende stemgeluid van Sevdaliza, die net zo doorleefd kan zingen als Portishead zangeres Beth Gibbons, maar ook moeiteloos kan opschuiven richting de moderne elektronische muziek of richting muziek die met enige fantasie in het hokje avant garde kan worden geduwd.
ISON is zoals gezegd een plaat die in eerste instantie veel vraagt van de luisteraar, maar na enige gewenning komt de plaat op fascinerende wijze tot leven. De fascinerende instrumentatie van Sevdaliza en producer Mucky zit vol dynamiek, avontuur en toverkracht. Wat het ene moment loodzwaar klinkt, kan het volgende moment opvallend lichtvoetig klinken, wat van ISON een vat vol tegenstrijdigheden maakt.
Het ene moment luister je naar loodzware beats of vervreemdende elektronische klanken, het volgende moment naar een aangenaam kabbelende piano en honingzoete strijkers. De bijzondere stem van Sevdaliza voegt alleen maar tegenstrijdigheden toe aan deze geweldige plaat. De Iraans-Nederlandse zangeres gebruikt haar stem op bijzondere wijze als instrument en kan zowel puur en eerlijk zingen als betoveren met zwaar vervormde stemmetjes.
Bij eerste beluistering is er op ISON zoveel te horen dat het je soms duizelt, maar hoe vaker je de plaat hoort, hoe meer er op zijn plek valt. Sevdaliza maakt het je zeker niet altijd makkelijk op ISON, maar staat ook garant voor songs die je afwisselend compleet van je sokken blazen of zwoel verleiden. Het levert een luistertrip op die qua avontuur en intensiteit niet vaak zal worden overtroffen dit jaar. Dat de plaat inmiddels wereldwijd wordt bejubeld is dan ook volkomen terecht.
Ik begrijp eerlijk gezegd niet waarom ik de plaat zelf eerder dit jaar heb gemist, want als je zoekt naar het debuut van Sevdaliza is de plaat opeens overal. Belangrijker is dat ik de plaat nu wel heb ontdekt, want ISON van Sevdaliza zal, wanneer aan het eind van het jaar de balans wordt opgemaakt, er een zijn die je echt niet mag missen. Erwin Zijleman