Tussen 1979 en 1986 was Joe Jackson een van mijn muzikale helden en maakte hij met Night And Day en Big World platen die ik zou overwegen voor het koffertje dat mee mag bij verbanning naar een onbewoond (en Internet-vrij) eiland. Joe Jackson maakte na Big World vooral platen waar ik niets mee kon, maar met Fast Foward wist hij de liefde voor zijn muziek weer aan te wakkeren. Dat doet hij nog veel trefzekerder met zijn nieuwe plaat Fool, die klinkt als vintage Joe Jackson, maar die ook sprankelt, intrigeert en hopeloos vermaakt. Het is een plaat vol flarden uit het verleden, maar het is ook een plaat die met beide benen in het heden staat en de concurrentie met alle andere releases van deze week aan kan.
De Britse ‘angry young man’ leverde met Look Sharp! een plaat af die wordt gerekend tot de hoogtepunten uit de eerste golf van de Britse new wave en het is een plaat die nog steeds fris en urgent klinkt.
Lange tijd zag het er overigens naar uit dat Joe Jackson niet zou kiezen voor de pop, maar voor de jazz of voor de klassieke muziek. Joe Jackson speelde al vanaf zijn tienerjaren in jazzbands, was klassiek geschoold en had weinig op met popmuziek.
Dankzij Look Sharp! werd Joe Jackson echter een gevierd popmuzikant en het is een status die hij wist te consolideren met het eveneens in 1979 verschenen I’m The Man. Het zijn platen waarop nauwelijks plaats was voor de jeugdliefdes van Joe Jackson, maar op Beat Crazy (1980) en Jumpin’ Jive (1980) was een prominentere plek ingeruimd voor invloeden uit onder andere de jazz (en hiernaast invloeden uit de reggae, ska en bigband muziek). Het zijn platen waar ik destijds niet al teveel mee kon, al heb ik ze later zeker leren waarderen.
Ik kon wel heel veel met het in 1982 verschenen Night And Day, dat ik schaar onder de allerbeste platen in mijn platenkast. Op Night And Day verraste Joe Jackson met geweldige popsongs met een vleugje jazz en een vleugje Latin. Night And Day is een plaat die ik tot op de dag van vandaag vaak draai en dat geldt ook voor opvolgers Body And Soul (1984) en met name Big World (1986).
Na Big World nam Joe Jackson afstand van de popmuziek. Hij maakte een aantal lastig te doorgronden platen met invloeden uit de klassieke muziek of de jazz en wilde niet herinnerd worden aan zijn jaren als icoon in de popmuziek. Het veranderde pas in 2004 toen hij de Joe Jackson band tot leven wekte en met Volume 4 de echte opvolger van zijn eerste drie albums uitbracht. Het overtuigde me niet en dat veranderde eigenlijk pas met het in 2015 verschenen Fast Foward, dat Joe Jackson in een ouderwetse topvorm liet horen.
Fast Forward riep associaties op met Night And Day en Big World en precies dezelfde associaties heb ik bij beluistering van het deze week verschenen Fool. Ook op Fool grijpt Joe Jackson nadrukkelijk terug op de platen die hij in zijn eerste jaren als popmuzikant maakte. Op Fool hoor ik wat van Look Sharp! en van I’m The Man en hoor ik heel veel van zijn meesterwerken Night And Day en Big World. Het zijn platen waarmee Joe Jackson de lat voor zichzelf op onneembare hoogte heeft gelegd. Fool ga ik dan ook niet vergelijken met de platen uit het verleden, ook al is dat verleidelijk.
Het is knap hoe de Britse muzikant na al die jaren nog steeds platen kan maken die je binnen enkele noten herkent als een Joe Jackson plaat. Het is voor een belangrijk deel de verdienste van zijn uit duizenden herkenbare stem, maar ook de songstructuren en instrumentatie hebben iets unieks dat op Fool nog steeds urgent klinkt.
Ook op Fool laat Joe Jackson zich niet in een hokje duwen, flirt hij met jazz en Latin, bespeelt hij de piano op een manier die alleen hij beheerst en zet hij je nog net zo vaak op het verkeerde been als in zijn beste dagen. Op hetzelfde moment maakt Joe Jackson nog steeds popliedjes die je na één keer horen niet meer wilt vergeten en die ook na talloze keren horen nog fris en avontuurlijk klinken. Op het eerste gehoor was Fool vooral een herinnering aan een roemrucht verleden, maar de acht songs op de plaat groeien en groeien maar door.
Nog meer dan Fast Forward is Fool een plaat die herinnert aan de hoogtijdagen van Joe Jackson en een plaat die verrassend dicht in de buurt komt bij zijn klassiekers. Deze klassiekers gaan het uiteindelijk winnen van Fool, maar voorlopig laat ik ze in de kast staan en laat ik me steeds iets meer verrassen en vermaken door een hele goede Joe Jackson plaat. Erwin Zijleman