05 november 2023

PJ Harvey - Dry (1992)

PJ Harvey heeft inmiddels tien reguliere albums op haar naam staan en ze zijn allemaal even bijzonder, maar als ik moet kiezen, kies ik voor het ruwe, intense en zeer persoonlijke Dry, haar debuutalbum uit 1992
Polly Jean Harvey dook in 1992 op als PJ Harvey en imponeerde onmiddellijk met het prachtige Dry. Het is een ruw en intens album zonder poespas. De Britse muzikante heeft in de meeste tracks genoeg aan gitaar, bas en drums en kiest voor het indie rockgeluid dat gemeengoed was in de jaren 90. Dry werd een bijzonder album door de bijzonder intense en emotievolle zang van de Britse muzikante en haar persoonlijke en vaak wat donkere teksten. Dry is een ruw en ongepolijst album, maar de talenten van PJ Harvey komen keer op keer aan de oppervlakte. In kwalitatief opzicht is het misschien niet het beste PJ Harvey album, maar wat komt het hard aan. Ook na al die jaren nog keer op keer.



PJ Harvey gaf vorige maand twee bijzonder indrukwekkende concerten in het Amsterdamse Paradiso. Tijdens deze concerten speelde ze haar eerder dit jaar verschenen album I Inside The Old Year Dying van kop tot staart, waarna een fraaie dwarsdoorsnede uit haar oeuvre volgde. Het is een prachtig en bovendien zeer veelzijdig oeuvre met meerdere albums die het predicaat klassieker inmiddels ruimschoots verdienen. 

Door deze veelzijdigheid en de hoge kwaliteit van de albums is het lastig kiezen binnen het oeuvre van de Britse muzikante, al springen Bring You My Love uit 1995, Stories From The City, Stories From The Sea uit 2000 en Let England Shake uit 2011 er voor mij net wat uit. Mijn favoriete PJ Harvey is echter nog altijd Dry uit 1992. Het is het album waarmee Polly Jean Harvey op 22-jarige leeftijd opdook en waarop de Britse muzikante direct imponeerde. Het album zou hoog eindigen in de jaarlijstjes over 1992 en scoorde ook hoog toen aan het einde van de jaren 90 werd teruggekeken op het decennium. PJ Harvey is altijd bijzonder intense muziek blijven maken, maar Dry is wat mij betreft het meest intense album dat ze heeft gemaakt. 

Dry is in muzikaal opzicht een betrekkelijk rechttoe rechtaan album. De meeste tracks op het album hebben genoeg aan gitaar, bas en drums en kiezen voor een rockgeluid dat in de meeste tracks aansluit bij het gangbare indierock geluid aan het begin van de jaren 90. Ook de productie van Mark Vernon, PJ Harvey en Rob Ellis is er een zonder poespas, al is de ruwe basis van gitaar, bas en drums hier en daar verrijkt met cello en viool. Dry klinkt rauw en direct, maar ik vind het in al zijn eenvoud nog altijd een prachtig klinkend album. Het gitaarwerk op het album klinkt op het eerste gehoor vooral elementair, maar bij herhaalde beluistering valt ook dit gitaarwerk in positieve zin op. 

Het intense karakter van de muziek van PJ Harvey op Dry komt vooral van de zang van PJ Harvey, die in de meeste songs op het album zingt of haar leven er van af hangt. Het voorziet het album van ongelooflijk veel energie en vaart, maar ook van veel emotie. De persoonlijke teksten geven een inkijkje in de psyche van de jonge Polly Jean Harvey, die destijds een behoorlijk donkere kant had. Het voorziet de songs op Dry van flink wat lading en urgentie, waardoor Dry ook meer dan dertig jaar later nog goed is voor een indrukwekkende luisterervaring. 

De songs op het album gebruiken een vergelijkbaar stramien, hebben bijna allemaal de rauwe en directe instrumentatie en de intense zang van PJ Harvey, maar Dry is zeker geen eentonig album. Polly Jean Harvey gooit haar hart en ziel in de persoonlijke teksten, maar heeft ook tijd gestoken in haar songs, die steeds weer een net wat andere invalshoeken kiezen en 31 jaar na de release nog net zo essentieel en fris klinken als in 1992. 

Op de albums die zouden volgen zou PJ Harvey zowel in muzikaal en vocaal opzicht en als songwriter groeien, maar haar debuutalbum heeft iets bijzonders. Dry was in 1992 mijn favoriete album en volgde op Nirvana’s Nevermind uit 1991, dat zeker invloed heeft gehad op het debuutalbum van PJ Harvey, wat je goed hoort in een track als Sheela-Na-Gig, die ook niet had misstaan op Nevermind. Ik luister nog vaak naar Dry en iedere keer dat ik naar het album luister grijpt het me weer bij de strot. Erwin Zijleman


Dry van PJ Harvey is verkrijgbaar via de Mania webshop: