Als iedereen die nu hoog opgeeft over het debuutalbum van Young Marble Giants het album in 1980 had gekocht, was het waarschijnlijk een stuk beter afgelopen met het trio uit Wales, dat helaas bleef steken op één album. In 1980 was de muziekwereld nog niet echt klaar voor Colossal Youth. De muziek van het trio is bijna minimalistisch te noemen, maar wat zijn met name de bijdragen van bas, gitaar en ritmebox trefzeker. De enige verdere opsmuk zijn een eenvoudig orgeltje en de al even minimalistische en wat onderkoelde zang van Alison Statton. Colossal Youth van Young Marble Giants zou verrassend invloedrijk blijken, maar het debuut van de band uit Wales is ook nog altijd volkomen uniek.
In mijn bespreking van de eerste twee albums van Marine Girls vorige week, kwam ik door de productie van Stuart Moxham al snel uit bij de muziek van Young Marble Giants. De band uit Wales maakte gedurende haar bestaan slechts één album, maar Colossal Youth is wel de boeken in gegaan als een van de klassiekers uit de geschiedenis van de popmuziek, al hadden maar weinig muziekliefhebbers dat door toen het album in 1980 verscheen.
Er zijn een heleboel klassiekers die in vrijwel iedere goed gevulde platenkast zijn te vinden, maar je hebt ook klassiekers die in vrijwel iedere goed gevulde platenkast ontbreken. Vervang platenkast door playlist en ook muziekliefhebbers van een redelijk recent bouwjaar weten waar ik het over heb. Een van die onbekende klassiekers is dus Colossal Youth van de Britse band Young Marble Giants.
Dat het debuut van de band uit Wales relatief onbekend is gebleven, heeft de band overigens grotendeels aan zichzelf te danken. Colossal Youth was in 1980 niet alleen een wat vreemde eend in de bijt, zeker binnen het hokje postpunk waar de band werd ingeduwd, maar het is ook het enige album van een band die uiteindelijk nog geen drie jaar bestond (al werd de band later heropgericht voor een aantal optredens).
Colossal Youth ging in 1980 zeker niet in enorme aantallen over de toonbank, maar toen aan het eind van de jaren 80 de balans van het decennium werd opgemaakt, dook het album verrassend op in flink wat lijstjes met de beste en meest invloedrijke albums uit het decennium. Ik pikte het album toen ook pas voor het eerst op en begreep direct waarom het debuut en de zwanenzang van Young Marble Giants achteraf bezien zo werd geprezen. Colossal Youth is nog altijd een album met een bijzonder geluid, maar het is ook een album dat de afgelopen decennia meerdere bands heeft beïnvloed, met The Xx als het wat mij betreft meest aansprekende voorbeeld.
Luister naar Colossal Youth en je hoort muziek die absoluut als minimalistisch is te omschrijven. Het geluid op Colossal Youth bestaat uit niet veel meer dan klanken van een eenvoudig orgeltje, voorzichtig funky baslijnen, puntige maar ook elementaire gitaarakkoorden en een ritmebox. Dit eenvoudige of zelfs minimalistische geluid krijgt gezelschap van al even sobere en wat onderkoelde zang. Alison Statton, Philip Moxham en Stuart Moxham bleven na het uit elkaar vallen van Young Marble Giants muziek maken, maar zo goed en urgent als op Colossal Youth werd het nooit meer.
Ter ere van de veertigste verjaardag van het inmiddels wel in bredere kring als klassieker bestempelde debuutalbum van Young Marble Giants, verscheen het album drie jaar geleden in een luxe maar zeer betaalbare editie, die echt al het werk van de band bevat. De vijftien tracks van Colossal Youth krijgen gezelschap van veertien extra tracks en als bonus is ook nog een live-DVD bijgevoegd. Het interessantst blijft wat mij toch het zo memorabele debuut uit 1980, dat nog net zo eigenzinnig klinkt als op de dag van de release, al is het misschien nog wel minimalistischere bonusmateriaal ook zeker de moeite waard.
Alison Statton, Philip Moxham, Stuart Moxham hebben genoeg aan minimale middelen, maar het effect dat ze sorteren is op Colossal Youth maximaal. Vooral de songs die gedragen worden door vlijmscherpe gitaarakkoorden, bijzondere ritmes, funky basloopjes en de heldere zang van Alison Statton vind ik geweldig, maar dat ligt vooral aan het feit dat ik niet zo gek ben op het wat zeurende orgeltje. Het is muziek teruggebracht tot de essentie, maar wat klinkt het nog altijd krachtig. Briljant album. Erwin Zijleman
Colossal Youth van Young Marble Giants is verkrijgbaar via de Mania webshop: