De albums die de Amerikaanse muzikant Sufjan Stevens de afgelopen jaren maakte stonden in de schaduw van het prachtige Carrie & Lowell uit 2015, maar met Javelin heeft de muzikant uit New York een volgend meesterwerk toegevoegd aan zijn fascinerende oeuvre. Javelin combineert de ingetogen folk die we kennen van Sufjan Stevens met de uitbundige arrangementen die ook eerder opdoken op zijn albums. Het levert een prachtig ingekleurd album op, dat strooit met prachtige klanken, maar dat ook ontroert door de zang van de Amerikaanse muzikant, die op Javelin zijn overleden partner eert. Een van de beste albums van Sufjan Stevens tot dusver en dat zegt wat.
Het is alweer twintig jaar geleden dat de Amerikaanse muzikant Sufjan Stevens de aandacht trok met zijn album Michigan (volledige titel: Greetings From Michigan: The Great Lake State). Dat deed de uit Detroit, Michigan, afkomstige muzikant in eerste instantie met zijn plan om voor alle 50 staten van de Verenigde Staten een album te maken, maar zijn album over zijn toenmalige thuisstaat Michigan was ook een prachtig album, dat Sufjan Stevens op de kaart zette als een bijzondere muzikant.
Van het plan om voor alle 50 staten van de VS een album te maken kwam vervolgens niet veel terecht. Toen precies twee jaar na Michigan het album Illinois (volledige titel: Sufjan Stevens Invites You To: Come On Feel The Illinoise) verscheen was al duidelijk dat de Amerikaanse muzikant in dit tempo honderd jaar nodig zou hebben voor het afronden van het project. Het zo ambitieuze plan bleef dan ook steken bij twee albums, maar Sufjan Stevens maakte in de jaren rond Michigan en Illinois een aantal geweldige andere albums.
Zijn voorlopige meesterwerk maakte de inmiddels naar New York uitgeweken muzikant met het in 2015 verschenen Carrie & Lowell, waarop de Amerikaanse muzikant op prachtige wijze zijn overleden moeder en stiefvader eerde. Sindsdien is het helaas wat behelpen. Sufjan Stevens maakte de afgelopen jaren een aantal behoorlijk experimentele albums en wist mij eigenlijk alleen te overtuigen met het samen met Angelo De Augustine gemaakte A Beginner’s Mind uit 2021.
Ik begon dan ook met bescheiden verwachtingen aan het deze week verschenen Javelin, maar het bleek direct bij eerste beluistering een ouderwets goed Sufjan Stevens album. Javelin is een album dat nadrukkelijk teruggrijpt op de eerdere albums van de Amerikaanse muzikant. In een aantal songs horen we de ingetogen en intieme folk die Carrie & Lowell zo mooi en indringend maakte, maar het album bevat ook de bonte orkestraties van een album als Illinois.
In de folky tracks laat Sufjan Stevens horen dat hij niet veel meer nodig heeft dan een akoestische gitaar en zijn stem, maar ook de uitbundiger ingekleurde passages op het album komen makkelijk binnen. Javelin is een eerbetoon aan de eerder dit jaar overleden partner van Sufjan Stevens, waardoor het album de emotionele lading heeft die van Carrie & Lowell zo’n indrukwekkend album maakte. Die lading werd versterkt door de ernstige gezondheidsproblemen waarmee Sufjan Stevens kampt, maar alle ellende blijkt een voedingsbodem voor prachtige muziek.
Het is knap hoe de Amerikaanse muzikant schakelt tussen uiterst ingetogen en opvallend rijk ingekleurde passages, maar ook als Sufjan Stevens alles uit de kast trekt, vliegt hij op Javelin niet uit de bocht. Javelin bevat tien songs en duurt een kleine drie kwartier, maar in die drie kwartier gebeurt er teveel om op te noemen, waardoor je nieuwe dingen blijft horen op het album. Zeker de wat bonter ingekleurde songs op het album zijn volgestopt met bijzondere accenten en verrassende wendingen, met de fraaie harmonieën van een handvol geweldige zangeressen als kers op de taart.
Ik noemde Carrie & Lowell hierboven het meesterwerk van Sufjan Stevens en dat is het nog steeds, maar zijn nieuwe album Javelin komt wel angstig dichtbij en blijft me voorlopig nog verrassen met alle muzikale en vocale pracht op het album. Het heeft even geduurd, maar Sufjan Stevens heeft met Javelin weer eens de prachtplaat gemaakt die je van een muzikant van zijn statuur mag verwachten. Erwin Zijleman
De muziek van Sufjan Stevens is ook verkrijgbaar via de bandcamp pagina van de Amerikaanse muzikant: https://sufjanstevens.bandcamp.com/album/javelin.
Javelin van Sufjan Stevens is verkrijgbaar via de Mania webshop: