Toen ik in 1994 de titeltrack van het debuutalbum van Jeff Buckley hoorde was ik direct verkocht. Het bijzondere gitaarspel, de verrassende orkestratie, de verrassende wendingen in de song en natuurlijk de bijzondere zang van Jeff Buckley maakten de song Grace tot een instant klassieker, waarna de rest van het album snel volgde. Grace van Jeff Buckley is een debuutalbum van het soort waarvan er maar heel weinig gemaakt worden. Op zijn debuutalbum presteert Jeff Buckley direct op de toppen van zijn kunnen, al heeft hij helaas nooit een poging kunnen doen om te laten horen dat er nog meer in zat. Het album kwam aan als een mokerslag en doet dat na al die jaren nog steeds.
Kinderen van beroemde muzikanten slagen er maar zelden in om een eigen muzikale carrière van de grond te krijgen. De muzikale erfenis van de beroemde ouder hangt meestal als een molensteen om de nek en vervolgens staan ook de critici nog eens klaar om de muzikale ambities van een nazaat van een beroemde muzikant onmiddellijk neer te sabelen.
Jeff Buckley was pas acht jaar oud toen zijn vader Tim Buckley op slechts 28-jarige leeftijd overleed. Toen Jeff Buckley aan het begin van de jaren 90 opdook als muzikant was zijn in 1975 aan een overdosis overleden vader inmiddels uitgegroeid tot een cultlegende. Mede hierdoor werd Jeff Buckley met wat minder scepsis ontvangen dan de meeste andere nazaten van beroemde muzikanten , al was hij ook een stuk getalenteerder dan de meeste van zijn soortgenoten.
Het was te horen op de in 1993 verschenen live-EP Live at Sin-é, maar de glorietocht van Jeff Buckley begon pas echt met zijn in 1994 verschenen debuutalbum Grace. AllMusic beschrijft het album op haar website als Van Morrison-meets-Led Zeppelin en daar is best wat voor te zeggen, al hoor ik hier en daar ook zeker echo’s van zijn veel te jong overleden vader. Grace sloeg in 1994 in als de spreekwoordelijke bom, al konden lang niet alle critici overweg met alle invloeden uit de jaren 70 die zijn te horen op het album of met de heftige zang van de Amerikaanse muzikant.
Ik werd destijds direct van mijn sokken geblazen door de intense songs op het album, de rijke instrumentatie en orkestratie en vooral door de bijzondere stem van Jeff Buckley, die zijn songs vertolkte of zijn leven er van af hing. Niemand kon bij de release van Grace vermoeden dat het album ook direct de zwanenzang van Jeff Buckley zou worden, al verschenen er postuum nog een tweede studioalbum en een stapel live-albums.
Jeff Buckley zou na Grace flink worstelen met de opvolger van zijn debuutalbum, maar toen hij eenmaal was begonnen aan het album verdronk hij, slechts 30 jaar oud, in de Mississippi. De tragiek van vader en zoon Buckley maakt beluistering van Grace tot een nog wat intensere ervaring dan bij de release van het album. Grace klinkt ruim 28 jaar na de release nog net zo indringend als op de dag van de release en persoonlijk vind ik het album nu nog veel beter dan destijds.
Het is vooral de intense zang van Jeff Buckley, die hier en daar heel dicht tegen die van Led Zeppelin’s Robert Plant aan zit, die van Grace zo’n goed album maakt, maar ook de eigenzinnige maar ook wonderschone instrumentatie, met in alle tracks waanzinnig mooi gitaarwerk en met enige regelmaat bijzonder klinkende strijkers, is nog altijd een krachtig wapen van het album.
En dan zijn er de songs die stuk voor stuk dwars door de ziel snijden, met voor mij de titeltrack en Last Goodbye als hoogtepunten. Jeff Buckley was in 1994 een van de eerste muzikanten die Hallelujah van Leonard Cohen coverde. Inmiddels heeft helaas menig B-muzikant zich vergrepen aan de song, waardoor ik Hallelujah niet meer kan horen, buiten de versie van Jeff Buckley dan, die ik mooier vind dan het origineel van de oude meester.
Het was best even geleden dat ik voor het laatst naar Grace had geluisterd, maar ik heb een uur lang ademloos geluisterd en heb dit nog een paar keer herhaald. Mede door de trieste dood van Jeff Buckley is Grace een cultalbum geworden, maar ik schaar het album ook onder de mooiste albums aller tijden. Het blijft doodzonde dat Jeff Buckley de wereld zo snel na zijn debuutalbum heeft verlaten, al denk ik dat hij Grace bij leven nooit meer had overtroffen. Erwin Zijleman
Grace van Jeff Buckley is verkrijgbaar via de Mania webshop: