Cruel Country van Wilco werd een paar weken geleden zelf door de band aangekondigd als het countryalbum van de band. Het is een vrijwel live ingespeeld album, dat inderdaad vooral put uit de archieven van de country en de folk, maar de eigenzinnige Wilco touch is nooit ver weg. Cruel Country is een grotendeels akoestisch en voornamelijk ingetogen album met songs die lekker in het gehoor liggen en bij eerste beluistering misschien geen onuitwisbare indruk maken, maar die snel groeien. In muzikaal opzicht klinkt het allemaal geweldig en verrassend tijdloos, maar zoals zo vaak bij Wilco beschikken vrijwel alle songs over de nodige groeipotentie. Een mooie aanvulling op het unieke oeuvre van de Amerikaanse band.
De Amerikaanse band Wilco levert deze week met Cruel Country haar twaalfde studioalbum af (de drie albums die de band maakte met Billy Bragg niet meegeteld). Het is een buitengewoon fascinerend stapeltje albums, waarop de band uit Chicago laat horen dat het meerdere kanten op kan.
Wilco werd in 1994 gebouwd op de ruïnes van alt-country pioniers Uncle Tupelo en sloeg direct vanaf haar debuutalbum andere wegen in. De band maakte zonnige powerpop, eigenzinnige indierock en experimenteerde er met name op het alweer twintig jaar oude Yankee Hotel Foxtrot driftig op los. Invloeden uit de (alt-)country doken op meerdere Wilco albums op, maar een echt (alt-)country album had de Amerikaanse band nog niet op haar naam staan.
Daar zou het deze week verschenen Cruel Country wel eens verandering in kunnen brengen. Wilco kondigde haar nieuwe album immers een paar weken geleden zelf aan met de wervende tekst “Wilco Goes Country!” en dat is niet voor niets. Invloeden uit de country, 70s countryrock en de alt-country spelen een voorname rol op het nieuwe album van de Amerikaanse band, al hoor ik ook flarden van de muziek die de band op haar vorige albums maakte en zijn zeker ook invloeden uit de folk belangrijk.
Cruel Country is de opvolger van het in de herfst van 2019 verschenen en uitstekende Ode To Joy. Net als zoveel andere bands kwam ook Wilco tot stilstand na het uitbreken van de coronapandemie, wat alle tijd bood voor het opnemen van nieuwe muziek. Cruel Country is een dubbelalbum met maar liefst 21 tracks en in totaal ruim vijf kwartier muziek, die vooralsnog helaas alleen digitaal beschikbaar is.
Het is muziek die de zes leden van de band vrijwel live opnamen in de studio van de band in Chicago, wat het album voorziet van een bijzondere sfeer. Het is een sfeer die niet bij alle fans van de band in de smaak valt, want in de eerste reacties op het album zie ik de term ‘gezapig’ verrassend vaak voorbij komen. Het zal alles te maken hebben met het grotendeels akoestische karakter van de muziek op het album en het voornamelijk lage tempo.
Zelf vind ik Cruel Country alles behalve een gezapig album. Natuurlijk is vijf kwartier muziek een lange zit, maar wat valt er veel te genieten in die vijf kwartier. Wilco bestaat uit zes geweldige muzikanten, die elkaar Cruel Country inspireren tot grootse daden. Het snarenwerk op het album is prachtig, maar ook de bijdragen van keyboards en de geweldig spelende ritmesectie mogen niet onvermeld blijven. Op de zang van Jeff Tweedy, die ook dit keer alle songs schreef, is vaak kritiek te horen, maar ik vind de zang op het nieuwe album van Wilco prima, met de hier en daar opduikende harmonieën als kers op de taart.
De band uit Chicago levert met Cruel Country haar countryalbum af, maar het is geen moment een doorsnee countryalbum. Het is een album dat steeds weer weet te verrassen met subtiele accenten in de instrumentatie en dat ondertussen verhalen vertelt over de staat waarin de Amerikaanse samenleving momenteel verkeert (niet heel kritisch overigens). Het is bovendien een zeer gevarieerd album, dat meerdere uithoeken van de country (en folk) verkent.
Wilco vernieuwt zichzelf op ieder album en doet dat ook weer op Cruel Country, dat uiteindelijk een typisch Wilco album is, maar wel weer net wat anders dan de elf albums die er aan vooraf gingen. Zeker wat later op de avond komen de ingetogen songs op het album goed tot hun recht en slaagt Wilco er wat mij betreft wederom in om te imponeren met een set geweldige songs. Erwin Zijleman
De muziek van Wilco is ook verkrijgbaar via de bandcamp pagina van de Amerikaanse band: https://wilcohq.bandcamp.com/album/cruel-country.