22 mei 2022

Talk Talk - Spirit Of Eden (1988)

Na twee in commercieel opzicht succesvolle albums gooide de Britse band Talk Talk het roer in 1988 om met het bijzondere Spirit Of Eden, dat niet direct werd begrepen, maar uiteindelijk werd erkend als meesterwerk
Ik las pas dat EMI, de platenmaatschappij van de Britse band Talk Talk, in 1988 diep ongelukkig werd van het door de band opgenomen Spirit Of Eden, dat werd bestempeld als onverkoopbaar. Spirit Of Eden is, zeker vergeleken met zijn twee voorgangers, een lastig album, maar inmiddels weten we ook dat het album misschien in commercieel opzicht tegenviel, maar in artistiek opzicht moet worden geschaard onder de hoogtepunten van de jaren 80. Spirit Of Eden is bovendien nog een stuk toegankelijker dan het laatste Talk Talk album en het enige soloalbum dat zanger Mark Hollis zou maken. Ik had er een tijd niet meer naar geluisterd, maar wat is het prachtig.


De Britse band Talk Talk debuteerde in 1982 vrij onopvallend met het album The Party’s Over. Het album trok niet heel veel aandacht, maar is zeker niet zo oninteressant als vaak wordt beweerd. Met opvolger It’s My Life uit 1984 trok de band uit Londen wel de aandacht. Met Such A Shame en It’s My Life scoorde Talk Talk twee dikke hits en maakte de band de overstap van de kleine podia naar de grote zalen. 

De lijn van It’s My Life werd doorgetrokken op het in 1986 uitgebrachte The Colour Of Spring, dat met Life’s What You Make It en Living In Another World twee hitsingles toevoegde aan het oeuvre van de Britse band. The Colour Of Spring klonk misschien net iets experimenteler dan zijn voorganger, maar het album stond het succes van Talk Talk zeker niet in de weg. 

En toen verscheen in 1988 Spirit Of Eden. Het is een album dat EMI, de platenmaatschappij van de band, tot wanhoop moet hebben gedreven, want Spirit Of Eden is een totaal ander album dan zijn twee zo succesvolle voorgangers. Op haar vierde album koos de Britse band voor een meer ingetogen en experimenteler geluid. Het is een geluid waarin de synthesizers zijn verruild voor organische klanken, waarin het tempo een flink stuk lager ligt en waarin bijna niets meer herinnert aan het geluid van de eerdere albums van Talk Talk. 

Het is bovendien een album waarop de popsongs met een kop en een staart uit het oog zijn verloren en waarop aanstekelijke tracks van drie à vier minuten zijn vervangen door lange tracks. Het zijn alleen de vocalen van zanger Mark Hollis die nog wat associaties oproepen met de muziek die Talk Talk voor Spirit Of Eden had gemaakt, al klinkt ook de meer ingetogen en zich langzaam voortslepende zang op het album anders dan we voor 1988 gewend waren van Talk Talk. 

Ik weet eerlijk gezegd zelf niet meer zo goed wat ik bij eerste beluistering vond van het album, maar ga er van uit dat het flink wennen was. Inmiddels vind ik Spirit Of Eden het beste album van de Britse band en bovendien een van de meest indrukwekkende albums uit de jaren 80. Op haar vierde album betovert Talk Talk met bijzondere klanken, fascinerende arrangementen en songs die van de hak op de tak lijken te springen, maar uiteindelijk toch razend knap in elkaar blijken te steken. 

Spirit Of Eden werd in 1988 beplakt met etiketten als jazzrock, ambient en avant garde, maar als ik nu naar het album luister vind ik het nog wel een pop- en rockalbum, al is het label post-rock ook hier en daar een optie. Talk Talk zou overigens verder opschuiven richting jazz, avant garde en klassieke muziek op het in 1991 verschenen Laughing Stock, dat direct ook de zwanenzang van de Britse band was. 

In commercieel opzicht was Spirit Of Eden, zeker vergeleken met zijn twee voorgangers, een drama, maar in artistiek opzicht presteert Talk Talk wat mij betreft op de toppen van haar kunnen. Spirit Of Eden is een stemmig en bezwerend album dat het met name goed doet wanneer de zon onder is en het is bovendien een album dat nooit gaat vervelen, mede omdat de vluchtige klanken steeds weer nieuwe dingen laten horen. 

Spirit Of Eden was het begin van het einde voor Talk Talk en helaas ook het einde van de succesvolle carrière van Mark Hollis, die na Laughing Stock nog één en nog lastiger te doorgronden soloalbum zou maken. Spirit Of Eden is echter ook een album dat wat mij betreft mag worden geschaard onder de parels uit de geschiedenis van de popmuziek. Erwin Zijleman


Spirit Of Eden van Talk Talk is verkrijgbaar via de Mania webshop: