Joni Mitchell is vanwege problemen met haar gezondheid inmiddels al vele jaren niet of nauwelijks meer actief in de muziek, maar in de late jaren 60 en vroege jaren 70 leverde ze het ene na het andere geweldige album af. Van deze albums wordt Blue uit 1971 door velen gezien als het onbetwiste meesterwerk gezien en daar valt wat voor te zeggen. Blue is een album waarop eenvoud en complexiteit hand in hand gaan. De instrumentatie is vooral sober, maar de songs van Joni Mitchell kiezen zeker niet voor de makkelijkste weg en dat doet ook haar zang niet. Ik heb best lang moeten wennen aan Blue, maar inmiddels is het ook voor mij een van de onbetwiste klassiekers uit de geschiedenis van de popmuziek.
Mijn liefde voor vrouwelijke singer-songwriters ontwikkelde zich aan het eind van de jaren 80, waarna ik begon aan een inhaalslag. Ik wist vervolgens de meeste grote albums uit de jaren 70 wel te vinden, maar met het oeuvre van Joni Mitchell maakte ik een valse start. Mijn eerste kennismaking met de muziek van Joni Mitchell was immers het uit 1988 stammende Chalk Mark In A Rain Storm, waarna Dog Eat Dog uit 1985 volgde.
Dat zijn nu niet bepaald de beste of meest interessante albums van de in Canada geboren muzikante. Ik heb ze voor de zekerheid weer eens beluisterd de afgelopen week en het zijn albums met een jaren 80 geluid dat de tand des tijds niet goed heeft doorstaan. Ik kan me wel voorstellen dat ik destijds niet onder de indruk was van de muziek van Joni Mitchell, maar ook toen ik haar interessante albums wel had gevonden verliep mijn kennismaking met de muziek van Joni Mitchell moeizamer dan die met de andere grote vrouwelijke singer-songwriters uit het verleden.
Het heeft deels te maken met de stem van de Canadese muzikante, maar ook de songs van Joni Mitchell hebben iets dat mij bij eerste beluistering wat in de weg zat. Langzaam maar zeker ben ik het oeuvre van Joni Mitchell, en dan met name de albums die ze in de jaren 60 en 70 maakte, echter op de juiste waarde gaan schatten. Een van de laatste Joni Mitchell album uit deze periode die me wist te veroveren was Blue uit 1971 en laat dit volgens velen nu net haar beste album zijn. Ik hoorde het lange tijd niet, maar inmiddels is Blue ook voor mij een album dat ik koester.
Blue is een singer-songwriter album van een soort die tegenwoordig niet al te vaak meer wordt gemaakt. Het is een album met een uiterst sobere instrumentatie, waardoor vooral de stem van Joni Mitchell opvalt. Het is niet de makkelijkste stem uit de geschiedenis van de popmuziek, maar Joni Mitchell zingt op Blue wel met heel veel gevoel. Dat gevoel kwam ook wel ergens vandaan. Haar relatie met Graham Nash was niet veel eerder op de klippen gelopen, waarna ze zich had gestort in een relatie met James Taylor.
James Taylor is als muzikant te horen op Blue en dit geldt ook voor Stephen Stills, drummer Russ Kunkel en pedal steel gitarist Sneaky Pete Kleinow. Joni Mitchell hield de touwtjes tijdens de opnamen van Blue stevig in handen, want ze tekende niet alleen voor de songs, de zang, een groot deel van het akoestische gitaarwerk, de dulcimer en de piano, maar produceerde het album ook zelf.
Ik kan me niet precies herinneren wat me dwars zat bij mijn eerste beluisteringen van Blue, want inmiddels vind ik alles mooi aan het album. Joni Mitchell beschikt over een zeer karakteristiek stemgeluid, maar ze zingt op Blue echt prachtig. De instrumentatie op het album is subtiel, maar bijzonder trefzeker en dat geldt ook voor de sobere productie van het album.
Joni Mitchell schreef voor Blue een aantal persoonlijke songs en het zijn deze songs die van het album een klassieker hebben gemaakt. Het zijn songs die aan de ene kant sober aanvoelen, maar die aan de andere kant behoorlijk complex zijn, wat absoluut bijdraagt aan het fascinerende karakter van het album. Er zijn momenteel niet veel vrouwelijke singer-songwriters die het aandurven om een album als Blue te maken. Dat begrijp ik ook wel, want het album ademt de sfeer van vervlogen tijden, maar aan de andere kant komen de songs van Joni Mitchell na al die jaren nog altijd keihard binnen. Erwin Zijleman
Blue van Joni Mitchell is verkrijgbaar via de Mania webshop: