12 mei 2023

JFDR - Museum

Jófríður Ákadóttir maakte als JFDR al twee bijzondere albums, maar overtreft deze met het relatief sober ingekleurde Museum, dat laat horen dat IJslands experiment wel degelijk samen kan gaan met betoverend mooie songs
Museum van JFDR experimenteert er driftig op los en zet je met grote regelmaat op het verkeerde been, maar toch is het zeker geen ontoegankelijk album. De IJslandse muzikante Jófríður Ákadóttir maakt betoverend mooie muziek die lak heeft aan de conventies van de popsong met een kop en een staart, maar toch strijken haar songs niet tegen de haren in. Museum is onmiskenbaar een album dat in IJsland is gemaakt en het is een album dat goed is voor fraaie beelden op het netvlies. Het is misschien even wennen, maar als je eenmaal wordt gegrepen door de bijzondere muziek van Jófríður Ákadóttir wordt Museum van JFDR alleen maar mooier.



Ik was in 2017 heel enthousiast over Brazil, het eerste soloalbum van JFDR, het alter ego van de IJslandse muzikante Jófríður Ákadóttir. Deze Jófríður Ákadóttir was destijds pas 22 jaar oud, maar had haar sporen in de IJslandse popmuziek al ruimschoots verdiend. Op haar debuut als JFDR maakte de muzikante uit Reykjavík indruk met muziek die het je nergens makkelijk maakte. Het was muziek die bij vrijwel iedereen associaties opriep met de muziek van Björk, maar ik vond de muziek van JFDR een stuk aangenamer en bovendien aanzienlijk lichter verteerbaar. 

De in 2020 verschenen opvolger New Dreams pikte ik om onduidelijke redenen niet direct bij de release op, maar groeide later uit tot een album dat me minstens net zo dierbaar was als het terecht stevig bewierookte Brazil. In 2021 bracht JFDR twee filmsoundtracks uit, waarvan er één redelijk dicht bij haar reguliere albums lag, maar toch net wat minder interessant was dan haar reguliere albums. 

Na New Dreams zag ik ook het twee weken geleden verschenen Museum in eerste instantie over het hoofd, maar na een paar jubelverhalen in met name de Amerikaanse muziekpers, was ik dit keer gelukkig heel snel bij de les. Ook op Museum verloochent Jófríður Ákadóttir haar afkomst niet, want haar muziek heeft het mysterieuze, atmosferische en ijle wat muziek uit IJsland zo vaak heeft. 

Bij muziek uit IJsland denk ook ik nog altijd in eerste instantie aan Björk, maar in muzikaal opzicht vind ik JFDR een stuk interessanter. Waar Björk zich op haar laatste album verloor in bombast en gekte, zijn de nieuwe songs van JFDR intiem, ingetogen en wonderschoon. Jófríður Ákadóttir grijpt op Museum minder naar de elektronica en heeft met name de piano centraal gezet. De vaak bijna serene pianoklanken worden gecombineerd met subtiele bas en drums, subtiele lagen synths en hier en daar wat bijdragen van de viool en de harp. 

Dat laatste instrument geeft de muziek van JFDR een sprookjesachtig karakter, wat weer contrasteert met het hier en daar vervormen van de muziek en de stem van JFDR, wat een vervreemdend effect heeft. JFDR experimenteert er ook op Museum flink op los. De IJslandse muzikante kiest nooit voor rechttoe rechtaan popsongs, maar ontoegankelijk vind ik haar muziek zeker niet. Museum betovert makkelijk met wonderschone klanken, die iets ongrijpbaars krijgen door de experimenten van de IJslandse muzikanten. 

Ook de zang van Jófríður Ákadóttir is vooral zacht en mooi, maar ook met haar stem zoekt de muzikante uit Reykjavík hier en daar de grenzen op. Op Museum domineert, nog meer dan op de vorige twee albums van JFDR, de verfijning. De IJslandse muzikante gaat bijna minimalistische klanken niet uit de weg, maar de arrangementen zijn ook weelderig en beeldend. 

Jófríður Ákadóttir maakte twee jaar geleden twee echte filmsoundtracks, maar ook de songs op Museum zouden niet misstaan in een film, want wat zijn de fraaie klanken op het album beeldend en wat prikkelt de muziek van de IJslandse muzikante intens de fantasie. Met albums als Museum zit Jófríður Ákadóttir haar beroemde landgenote waarschijnlijk snel op de hielen, maar persoonlijk vind ik Museum beter dan alles van Björk. Erwin Zijleman

De muziek van JFDR is ook verkrijgbaar via de bandcamp pagina van de IJslandse muzikante: https://jfdr.bandcamp.com/album/museum.


Museum van JFDR is verkrijgbaar via de Mania webshop: