20 mei 2023

Tinariwen - Amatssou

Tinariwen zette de ‘woestijnblues’ meer dan twintig jaar geleden op kaart en laat op het door Daniel Lanois geproduceerde Amatssou horen dat het nog altijd behoort tot het beste dat het genre te bieden heeft
Toen de Toeareg band Tinariwen aan het begin van dit millennium werd ontdekt door de Britse muziekpers, klonk het geluid van de band behoorlijk exotisch, maar inmiddels zijn we wel gewend aan het uit duizenden herkenbare geluid van Tinariwen. Ook op Amatssou domineren de bluesy gitaren, de hypnotiserende samenzang en de bezwerende ritmes, maar het album klinkt door toedoen van producer Daniel Lanois ook net wat anders dan zijn voorgangers. De Canadese muzikant en producer voegde op subtiele wijze invloeden uit de Amerikaanse rootsmuziek toe aan het geluid van Tinariwen, maar hield de fascinerende basis gelukkig in stand. Prachtig album weer.



De Malinese band Tinariwen werd aan het eind van de jaren 70 geformeerd in een Algerijns vluchtelingenkamp, waarin flink wat leden van de Toeareg stam hun heil hadden gezocht. De band timmerde twee decennia lang aan de weg in de landen rond de Sahel, tot de Britse muziekpers en met name het uitstekende muziektijdschrift Uncut de band oppikte en de zogenaamde ‘woestijnblues’ ook in Europa en de Verenigde Staten werd omarmd. Sindsdien staat de band garant voor albums vol prachtig gitaarwerk en vooral heel veel bezwering. 

Het deze week verschenen Amatssou is het negende studioalbum van de band en de opvolger van het uit 2019 stammende Amadjar. Vorig jaar verscheen weliswaar het album Kel Tinariwen, maar dit was een reissue van het debuutalbum van de band, dat in 1992 uitsluitend op cassette werd uitgebracht en buiten het Afrikaanse continent niet werd opgepikt. Op Amadjar werkte Tinariwen met flink wat gastmuzikanten, maar het had nauwelijks invloed op het zo karakteristieke geluid van de band. Het is het geluid waarmee Tinariwen de woestijnblues op de kaart zette en het is een geluid dat nog altijd behoort tot het beste dat het genre te bieden heeft. 

Ook op haar nieuwe album werkt Tinariwen samen met een aantal gastmuzikanten, onder wie countrymuzikanten Fats Kaplin en Wes Corbett. Het zijn twee namen die bij mij geen belletje deden rinkelen, maar dat ligt natuurlijk anders voor de naam van de producer van het album. Voor de productie van Amatssou wist Tinariwen immers niemand minder dan Daniel Lanois te strikken. De Canadese muzikant is de afgelopen decennia wat selectief in het aanpakken van productieklussen, maar deed in het verleden prachtige dingen voor onder andere Luscious Jackson, Peter Gabriel, U2 en Bob Dylan. 

Tinariwen liet zich niet naar de studio van Daniel Lanois lokken, maar haalde de Canadese producer naar een mobiele studio in een nationaal park in Algerije. Daniel Lanois nam wat instrumenten mee die in de Amerikaanse rootsmuziek gemeengoed zijn, waaronder uiteraard de pedal steel en verder de banjo en de viool, wat zorgt voor een aantal bijzondere accenten. Ook op Amatssou is er echter op hoofdlijnen niet zoveel veranderd in de muziek van Tinariwen. 

Ook op haar nieuwe album zet de Malinese band het heerlijk bluesy gitaarspel centraal en ook dit keer wordt het gecombineerd met bezwerende ritmes en hypnotiserende (samen)zang. De productie van Daniel Lanois heeft het geluid van Tinariwen absoluut verrijkt met bijzondere ingrediënten, maar de Canadese producer heeft het unieke karakter en de kracht van de muziek van Tinariwen intact gelaten. 

Tinariwen heeft er de afgelopen twee decennia flink wat concurrenten bij gekregen, maar Amatssou laat horen dat de band nog altijd een klasse apart is. Direct vanaf de eerste noten sleept de Toeareg band je het Tassili N’Ajjer National Park in Algerije in en wordt je deelgenoot van de unieke klanken van de band. De eindeloze leegte van de woestijn en de bijna onwerkelijk mooie sterrenhemel verzin je er makkelijk bij. Over de rol van Daniel Lanois werd op voorhand nogal getwijfeld, maar de Canadese muzikant en producer tekent ook dit keer voor vakwerk. Tinariwen bestaat al meer dan veertig jaar, maar ook op Amatssou steekt de band weer in een geweldige vorm. Erwin Zijleman

De muziek van Tinariwen is ook verkrijgbaar via de bandcamp pagina van de Malinese band: https://tinariwenmusic.bandcamp.com/album/amatssou.


Amatssou van Tinariwen is verkrijgbaar via de Mania webshop: